مدل توسعه اكوتوريسم در ايران: ابعاد و استراتژي ‏ها

با توجه به اهميت يافتن توسعه اكوتوريسم به عنوان يكي از استراتژي هاي اثربخش توسعه اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي به ويژه در كشورهاي درحال توسعه و نيز قابليت هاي ايران در اين زمينه، مطالعه حاضردر قالب پژوهشي تركيبي به منظور ارائه مدل توسعه اكوتوريسم در ايران اجرا گرديده است. در بخش كيفي به مصاحبه با خبرگان گردشگري اقدام و داده‏ ها با روش تحليل مضمون، تحليل شد كه به شناسايي 4 بعد اصلي و 19 استراتژي انجاميد. در بخش كمي، با بكارگيري پرسشنامه به اين ابعاد و استراتژي ‏ها توسط خبرگان صنعت گردشگري كشور امتياز داده شد. نتايج تحليل داده ها با استفاده از روش مجموعه‌هاي فازي مردد، گوياي اين است كه مهمترين ابعاد توسعه اكوتوريسم به ترتيب عبارتند از ابعاد مديريتي، توسعه زيرساخت‏ها، بازاريابي، و آموزش و توسعه منابع انساني. يافته ‏ها نشان داد انجام فعاليت‏هاي بازاريابي براي افزايش سهم بازار (رسوخ در بازار)، تنوع ‏بخشي به محصول اكوتوريسم (تنوع ناهمگون)، بهبود وضعيت راه ‏هاي دسترسي به روستاهاي هدف گردشگري و افزايش تاب‏ آوري مقصدها در مقابل بلاياي طبيعي به ترتيب مهمترين استراتژي‏هاي توسعه اكوتوريسم در ايران محسوب مي‏شوند.