پديد آورندگان :
احمدنژاد ، الهام دانشگاه علوم پزشكي تهران - دبيرخانه ديدهباني نظام سلامت، مؤسسه ملي تحقيقات سلامت , رياضي اصفهاني ، سهند دانشگاه علوم پزشكي تهران - دبيرخانه ديده باني نظام سلامت، موسسه ملي تحقيقات سلامت , مجاهدي ، مهسا دانشگاه علوم پزشكي تهران - دبيرخانه ديدهباني نظام سلامت، مؤسسه ملي تحقيقات سلامت , اسعد سجادي ، نگار دانشگاه علوم پزشكي تهران - دبيرخانه ديدهباني نظام سلامت، مؤسسه ملي تحقيقات سلامت , عبدالمالكي ، الهام دانشگاه علوم پزشكي تهران - دبيرخانه ديدهباني نظام سلامت، مؤسسه ملي تحقيقات سلامت , الوندي ، رضوانه دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكدۀ بهداشت، مؤسسه ملي تحقيقات سلامت - دپارتمان اپيدميولوژي و آمارزيستي , صفارپور ، سارا دانشگاه علوم پزشكي تهران - دبيرخانه ديده باني نظام سلامت، مؤسسه ملي تحقيقات سلامت , صفري ، شيوا دانشگاه علوم پزشكي ايران - دانشكده بهداشت - گروه اپيدميولوژي , محمدي پيروز ، مبينا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي - اداره كل سازمان هاي مردم نهاد و خيرين سلامت , عبدي ، ژاله دانشگاه علوم پزشكي تهران - مؤسسه ملي تحقيقات سلامت , اكبري ساري ، علي دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه علوم مديريت و اقتصاد بهداشت
كليدواژه :
كوويد-19 , متااناليز , مرور نظاممند , مرگومير , عوامل خطر
چكيده فارسي :
مقدمه: نشان داده شده كه برخي از عوامل با افزايش مرگ و مير ناشي از بيماري كوويد-19 همراهي دارند. اين مطالعه يك بررسي مروري نظاممند با هدف يافتن عوامل همراه با افزايش مرگومير ناشي از كوويد-19 است. روش كار: جستجوي نظاممند در پايگاههاي داده Medline/PubMed، Scopus و Google Scholar با كليدواژههايي كه ارتباط بين مرگومير را نشان دهند شامل خطر نسبي، نسبت مخاطره و نسبت شانس انجام شد و در مجموع 20 مقاله وارد مطالعه شدند. چهار عامل سن (سال) با نسبت شانس، سابقه ابتلا به ديابت با نسبت شانس، جنسيت (مرد در مقابل زن) با نسبت شانس و جنسيت (مرد در مقابل زن) با نسبت مخاطره كه در بيش از دو مطالعه تكرار شده بودند در متاآناليز وارد شدند. يافتهها: مجموعا 65 عامل كه با افزايش مرگومير كوويد-19 همراهي دارند شناسايي شدند. مهمترين عوامل شامل اين موارد بودند: داشتن سابقه ديابت با نسبت شانس 23/ 12 (27/ 36-13/ 4)، بستري در بخش مراقبتهاي ويژه با خطر نسبي 79/ 5 (38/ 8- 00/ 4) و نياز به تنفس مكانيكي با خطر نسبي 36/ 7 (7/ 10- 06/ 5). اين عوامل را ميتوان به 3 گروه تقسيم كرد: 1) عوامل فردي و ژنتيكي 2) بيماريهاي زمينهاي و 3) يافتههاي باليني و آزمايشگاهي در زمان ابتلا. نتيجهگيري: باتوجه به شناسايي اين عوامل خطر لازم است درمورد رعايت توصيههاي پيشگيرانه و اطلاعرساني خطر در افراد داراي اين عوامل خطر، توجه بيشتري شود. همچنين اين افراد در هنگام غربالگري جمعيت براي كوويد-19، در هنگام دريافت واكسن و در مراكز درماني در هنگام ترياژ بيماران مبتلا به كوويد-19 در اولويت قرار گيرند.