پزشكي خانواده: يك مرور مفهومي

مقدمه: برنامه پزشكي خانواده يك رويكرد ارائه خدمات يكپارچه در سطح اول ارائه خدمات سلامت است. مفهوم پزشكي خانواده در نظام مراقبت‌هاي بهداشتي اوليه همواره چالش‌برانگيز بوده است. اين مطالعه با هدف تبيين اصول و مفاهيم پزشكي خانواده انجام شد. روش كار: اين پژوهش به روش مرور مفهومي انجام شد. پايگاه‌هاي داده الكترونيكي انگليسي Pubmed، Sience Direct، Scopus، Web Of Science و موتورهاي جستجوگر Google Scholar و Google جستجو شدند. محدوديت زماني در جستجوي مطالعات قرار داده نشد. تعداد 73 مقاله و سند براي مرور نهايي انتخاب و وارد مطالعه شدند. يافته‌ها: پزشكي خانواده، برنامه‌اي مبتني بر جامعه براي ارائه خدمات سلامت است كه در آن تيم پزشكي خانواده آموزش ديده، خدمات اوليه بهداشتي و درماني را به‌صورت جامع، هماهنگ، مستمر و فرد محور به همه افراد در هر سن و جنس با هدف تأمين، حفظ و ارتقاي سلامتي مردم جامعه ارائه مي‌كند. جامعيت، تداوم، هماهنگي، بيمارمحوري، و آموزش و يادگيري و رشد از اصول مهم برنامه پزشكي خانواده است. پيش‌نيازهاي برنامه پزشكي خانواده شامل حاكميت و رهبري، تأمين مالي، نيروي انساني، تجهيزات و ملزومات، اطلاعات، ارائه خدمات سلامت و عوامل سياسي، اجتماعي، اقتصادي و فناوري است. برنامه پزشكي خانواده بر دسترسي، كيفيت، كارآيي، عدالت، تاب‌آوري و پايداري خدمات سلامت و در نهايت، سلامت مردم و پاسخگويي و محافظت مالي نظام مراقبت‌هاي بهداشتي اوليه اثر مي‌گذارد. نتيجه‌گيري: اجراي موفق برنامه پزشكي خانواده نيازمند شناخت اصول و پيش‌نيازهاي آن است. فراهم بودن پيش‌نيازها و ارزشيابي مستمر برنامه پزشكي خانواده با استفاده از معيارهاي استاندارد، دستيابي به اهداف برنامه را تسهيل مي‌كند.