عنوان مقاله :
نظريه نفي صفات در مدرسه كلامي اصفهان
پديد آورندگان :
زارع‌پور ، محسن دانشگاه تهران، پرديس فارابي , برنجكار ، رضا دانشگاه تهران، پرديس فارابي - گروه فلسفه , توران ، امداد دانشگاه اديان و مذاهب - گروه شيعه‌شناسي
كليدواژه :
نفي صفات , مدرسه كلامي اصفهان , نيابت ذات از صفات , اعتباريت صفات , عالم لذاته
چكيده فارسي :
ديدگاه نفي صفات، يكي از نظريات در بحث وجودشناسي صفات الاهي است. اين نوشتار با روش توصيفي و تحليلي، اين نظريه را در مدرسه كلامي اصفهان بررسي مي‌كند. متكلمان مد نظر در اين مدرسه عبارت‌اند از: فياض لاهيجي، ملا رجب‌علي تبريزي، قاضي سعيد قمي، محمدباقر مجلسي و ملا صالح مازندراني. نظريه نفي صفات در مدارس كلامي قبل نيز مطرح شده بود اما در اين مدرسه، به‌خصوص به همت ملا رجب‌علي تبريزي و قاضي سعيد قمي با صراحت بيشتري مطرح، و با استدلال‌هاي متعدد از آن دفاع شد. برخي متفكران اين مدرسه در قالب نظريه نيابت، و نظريه اعتباريت، كه بيان‌هاي ديگري از نظريه نفي صفات است، اين نظريه را مطرح كردند. مهم‌ترين استدلال‌هاي نظريه نفي صفات در مدرسه كلامي اصفهان عبارت است از: تنافي اثبات صفت با آموزه توحيد ذاتي به معناي نفي تعدد و نفي تركيب و نفي تشبيه؛ تلازم اثبات صفت با اثبات نقص و محدوديت و مخلوقيت؛ ناممكن‌بودن توصيف ذات؛ روايات نفي صفت
