اثر فساد بر شمول مالي (كاربرد رهيافت گشتاورهاي تعميم‌يافته سيستمي)

هدف اين مقاله بررسي تاثير فساد بر شمول مالي در ايران و كشورهاي منتخب عضو سازمان همكاري اسلامي طي دوره زماني 2005‌ - 2020 است. بدين‌منظور، از سه متغير براي سنجش شمول مالي استفاده شد و به تناسب آن، سه مدل جداگانه برآورد گرديد. نتايج برآورد مدل با استفاده از روش گشتاورهاي تعميم‌يافته سيستمي نشان داد، در سطح معناداري 5 درصد، مقدارِ باوقفه شمول مالي، سطح توليد ناخالص داخلي سرانه و آموزش بر شمول مالي، تاثير مثبت و معناداري دارند. هم‌چنين، تاثير فساد بر شمول مالي، منفي و معنادار است. در سطح معناداري 5 درصد، تاثير گسترش كاربران اينترنتي و مشتركان تلفن همراه، بر شمول مالي مثبت و معنادار بوده و بالا بودن سهم زنان از كل جمعيت بر شمول مالي، تاثير منفي و معناداري دارد. براساس نتايج، پيشنهاد مي‌شود سياست‌گذاران با كاهش انحصارات وسيع، از بين بردن ساختار رانتي، بالا بردن كيفيت قوانين و ايجاد شفافيت گسترده، سطح فساد كشورهاي منتخب را كاهش و شمول مالي را افزايش دهند.