تحليل عوامل زمينه‌ساز كارآمدي در مديريت زمين شهري بر پايه الگوي حكمروايي يكپارچه زمين شهري بازيگران (مطالعه موردي: شهر گرگان)

مقدمه: مديريت زمين شهري با پيچيدگي‌ها و موانع بسيار دشوار و بازيگران و ذي نفعان متعدد، نيازمند بررسي يكپارچه و كل نگر است. لذا براي شناخت آن رويكردهاي نويني همچون، حكمروايي زمين كه چارچوب انديشه اي و بسترساز مديريت پايدار محلي مي باشد،ارائه شده است. هدف: هدف پژوهش حاضر به آسيب شناسي وضعيت سياست گذاري و مديريت زمين شهري در ايران با تاكيد بر بازيگران و ذي نفعان در چهارچوب مولفه هاي الگوي پيشنهادي حكمروايي يكپارچه زمين شهري و ارائه الگوي مطلوب در جهت كارآمدي آن پرداخته است. روش شناسي تحقيق: تحقيق حاضر بر مبناي روش كمي - پيمايشي و كيفي و بر اساس هدف از نوع مطالعات كاربردي مي باشد. جامعه آماري نيز تمامي نهادهاي متولي حوزه زمين شهري و مراجعه كنندگان به آنها در سطح ملي، منطقه اي و محلي مي باشد. جهت تحليل داده ها از مدل اسپيرمن، رگرسيون خطي چندمتغيره و تحليل مسير در محيط نرم افزار آموس استفاده گرديد. قلمرو جغرافيايي پژوهش: قلمرو جغرافيايي اين پژوهش، در سه سطح فضايي (محيط توانمندكننده يا سيستم، نهادي و فردي)مي باشد. يافته ها: بررسي كمّي نشان داد كه متغير وابسته با مولفه هاي متغير مستقل داراي 717a همبستگي است. براساس مقدار محاسبه شده برايF تركيب خطي متغيرهاي مستقل به شيوه معني داري قادر به تبيين تغييرات متغير وابسته است. هماهنگي و اجماع گرايي با 0.492 و تمركززدايي با ضريب 0.325 داراي بيشترين و كمترين مجموع تاثير مستقيم و غيرمستقيم بر متغير وابسته مي باشند. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد كه ارتباط معناداري بين مولفه هاي حكمروايي يكپارچه زمين شهري با كارآمدي مديريت بازيگران آن وجود دارد. نتايج: نتايج پژوهش نشان داد سياست هاي زمين شهري در ايران نتوانسته به رغم چندين دهه تجربه به اموري همچون شناخت ظرفيت هاي محلي و منطقه اي و مشاركت آنها بپردازد. علاوه بر آن، كاستي در تعريف چشم انداز مشترك و مورد اجماع تمام بازيگران، وجود چندپارچگي فقدان نگرش يكپارچهه توافق گرا، غلبه منفعتي قدرت برخي بازيگران ذي نفوذ، وجود ساختارهاي متمركز تصميم گيري و اجرايي و در نهايت فراهم نشدن بسترهاي مناسب بهراي حكمروايي يكپارچه زمين از دلايل اصلي ناكارآمدي سياست هاي زمين شهري در ايران از منظر الگوي حكمروايي يكپارچه زمين شهري بازيگران هستند.