تبيين الگوي بهينه اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي در فرآيند نيل به توسعه پايدار روستايي (مطالعه موردي: بخش موران شهرستان گرمي استان اردبيل)

مقدمه: اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي به عنوان يكي از مهمترين كسب و كارهاي گردشگري روستايي، تاثيرات بالايي در توسعه روستاها دارد. تبيين تاثيرات اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي بر توسعه روستايي، يكي از موضوعات چالش برانگيز بين محققان و مديران به منظور تدوين الگوي بهيه براي توسعه اقامتگاه هاي بوم گردي در مناطق روستايي است. هدف: هدف اصلي اين پژوهش، تحليل تأثير اقامتگاه هاي بوم گردي بر ابعاد توسعه روستايي موران و شناسايي الگوهاي فكري غالب براي ارائه راهبردهاي توسعه اقامتگاه هاي بوم گردي و در نهايت ارائه مدل بهينه توسعه اقامتگاه هاي بوم گردي مبتني بر توسعه پايدار روستايي است. روش شناسي تحقيق: پژوهش حاضر از نظر هدف كاربردي و از نظر روش توصيفي تحليلي است. براي اين منظور داده هاي لازم به روش ميداني و كتابخانه اي جمع آوري شد. نمونه آماري در بخش تحليل تاثير مسكن شامل 70 كارشناس متشكل از مسئولين، محققين و صاح ان مشاغل گردشگري و در بخش الگوهاي فكري شامل 60 شركت كننده روستايي شامل دهياران، شوراها، صاحبان مشاغل روستايي و افراد مجرب و فعال مي باشد. در ارائه راهبردها شامل تركيبي از 70 متخصص شامل مشاركت كنندگان روستايي و كارشناسان خارج از روستا مي شود كه از طريق فرمول كوكران شناسايي شدند . در بخش تجزيه و تحليل داده ها از آزمون هاي آماري براي سنجش اثرات تطبيق، در بخش الگوهاي فكري از مدل تحليلي Q و در بخش تدوين استراتژي ها از مدل متا SWOT استفاده شد. قلمرو جغرافيايي پژوهش: قلمرو جغرافيايي اين پژوهش، اقامتگاه هاي روستايي بخش موران شهرستان گرمي استان اردبيل مي باشد. يافته ها: بر اساس نتايج، ميانگين تأيير اقامتگاه هاي بوم گردي بر توسعه روستايي 3.84 است كه نشان دهنده تأثير متوسط و تا حدودي صعودي اقامتگاه ها بر توسعه روستايي موران است. اقامتگاه هاي بوم گردي تأثير زيادي بر دو بعد زيست محيطي حفاظت از منابع طبيعي و آگاهي عمومي از منابع طبيعي روستايي خواهند داشت. همچنين اقامتگاه ها بر اساس مقاطع توسعه اجتماعي روستايي، شاخص هاي اقتصادي، قدر و توان كسب و كار روستايي، توسعه شاخص هاي گردشگري، تقويت برخي خدمات و زيرساخت هاي روستايي، همكاري و مشاركت روستايي، تقويت روابط و تعاملات موران با محيط زيست است. نتايج پژوهش حاكي از تاثيرات زياد و قابل توجه احداث اقامتگاه هاي بوم گردي بر ابعاد مختلف گردشگري، اقتصادي، اجتماعي، خدماتي و زيرساختي و محيطي است. در نهايت مدل بهينه توسعه اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي در بخش روستايي موران ارائه كه شامل مولفه هاي اصلي سناريونويسي، آينده پژوهشي، مسيريابي بوم گردي، خوشه هاي بوم گردي، پل هاي ارتباطي و مبادلات زنجيره كسب و كار مي باشد. آبي سازگاري محصول با بازار، معماري مشاركتي و تركيبي، پيوند با تسهيل كننده، دستگاري محرك، سرمايه گذاري چندمنظوره و تغيير قوانين است.