ارزيابي و پيش بيني تغييرات فضايي و روند رشد شهري با استفاده ازسنجش از دور (مطالعه موردي: شهر قروه)

ﻣﻘﺪﻣﻪ: رﺷﺪ ﺟﻮاﻣﻊ ﺷﻬﺮي و اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﻤﻌﯿﺖ در ﻃﻮل ﭼﻨﺪ دﻫﻪ اﺧﯿﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺴﺘﺮش ﺑﯽﻗﺎﻋﺪه ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺠﺰا ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺖ اﺻﻠﯽ و ﺗﻮﺳﻌﻪ آن ﺑﻪ ﺳﻮي اراﺿﯽ زراﻋﯽ و ﻣﺤﯿﻂ ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﺧﻮد ﺷﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺪون ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﺎرﺑﺮي اراﺿﯽ ﭘﯿﺮاﻣﻮﻧﯽ ﺷﻬﺮ ﻣﯽﮔﺮدد. ﻫﺪف: در ﭼﻨﺪ دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ، ﺷﻬﺮ ﻗﺮوه ﺑﺎ رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮي و ﺷﻬﺮكﻫﺎي ﭘﯿﺮاﻣﻮﻧﯽ ﻣﺘﻌﺪدي ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﻮده ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ، ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﺎرﺑﺮي اراﺿﯽ ﺷﻬﺮ ﻗﺮوه و ﻧﻮاﺣﯽ ﭘﯿﺮاﻣﻮن آن ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻫﺪف اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﺎرﺑﺮي اراﺿﯽ ﺷﻬﺮ ﻗﺮوه و اراﺋﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪاي ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ آﺗﯽ ﺷﻬﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. روش ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺗﺤﻘﯿﻖ: ﺑﺮاي ﺳﻨﺠﺶ دﻗﯿﻖ ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎي ﭘﺪﯾﺪه ﺧﺰش ﺷﻬﺮي در ﻧﺎﺣﯿﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ از روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ- ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷـﺪ. ﺑـﺮاي ارزﯾـﺎﺑﯽ و ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ روﻧﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﺎرﺑﺮي اراﺿﯽ، از ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﻣﺎﻫﻮارهاي ﻟﻨﺪﺳﺖ ﺑﺎ ﺳﻨﺠﻨﺪه ETM ،TM و OLI در ﺳـﻪ ﻣﻘﻄـﻊ زﻣـﺎﻧﯽ 2000 ،1986 و 2018 اﺳـﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪ. اﺑﺘﺪا ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روشNeural Network ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ، اراﺿﯽ ﺷﻬﺮي، اراﺿﯽ آﺑﯽ، اراﺿﯽ دﯾﻢ، ﭘﻬﻨﻪ آﺑﯽ و اراﺿﯽ ﺑﺎﯾﺮ در ﻧﺮم اﻓﺰار ENVI ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي و ﺳﭙﺲ ﺻﺤﺖ ﺳﻨﺠﯽ و آﺷﮑﺎرﺳﺎزي ﺗﻐﯿﯿﺮات اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. درﻧﻬﺎﯾﺖ، ﺑﺮاي ﭘـﯿﺶ ﺑﯿﻨـﯽ ﺗﻐﯿﯿـﺮات ﮐـﺎرﺑﺮي اراﺿـﯽ ﺷـﻬﺮ ﻗـﺮوه ﺑـﺮاي ﺳـﺎل2031 از ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﺧﻮدﮐﺎر ﻣﺎرﮐﻮف اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﻗﻠﻤﺮو ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﭘﮋوﻫﺶ: ﻗﻠﻤﺮو ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، ﺷﻬﺮ ﻗﺮوه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ: ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﺣﺎﮐﯽ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻧﺎﺣﯿﻪ ﻗﺮوه ﺑﺮ اﺛﺮ رﺷﺪ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﮔﺴﺴﺘﻪ، ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺎرﺑﺮي زﻣﯿﻦ در ﯾﮏ دوره 32 ﺳﺎﻟﻪ ﯾﻌﻨﯽ از ﺳﺎل 1984 ﻣﯿﻼدي ﺗﺎ ﺳﺎل 2018 در اراﺿﯽ زراﻋﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺖ وﺳﺎز ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ، در ﺳﺎل 2018 ﻣﯿﻼدي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل 1984 ﻣﯿﻼدي ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 611 ﻫﮑﺘﺎر اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ آﻣﺎرﻫﺎي ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺖ وﺳﺎز ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﻫﻤﭽﻨﺎن روﻧﺪ اﻓﺰاﯾﺸﯽ دارد. ﻧﺘﺎﯾﺞ: ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ در ﺻﻮرت اداﻣﻪ روﻧﺪ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮات در ﺳﻄﺢ اراﺿﯽ ﺷﻬﺮي از 927,86 ﻫﮑﺘﺎر در ﺳﺎل 2018 ﺑﻪ 1139,45 ﻫﮑﺘﺎر 2031 ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺨﺮﯾﺐ ﮐﺎرﺑﺮي اراﺿﯽ ﮐﺸﺎورزي ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﺷﻬﺮ ﻗﺮوه ﻣﯽﮔﺮدد.. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ، اﮔﺮ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﮔﺬاري و اﻗﺪاﻣﺎت ﻻزم ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از اداﻣﻪ اﯾﻦ روﻧﺪ ﺻﻮرت ﻧﮕﯿﺮد، ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻓﺸﺎر ﺑﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ، ﺗﺒﺪﯾﻞ و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺎرﺑﺮي اراﺿﯽ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻧﺎﺑﻮدي زﻣﯿﻦ ﻫﺎي ارزﺷﻤﻨﺪ ﮐﺸﺎورزي آﺛﺎر زﯾﺎن ﺑﺎر زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ در پي خواهد داشت.