بررسي ارتباط بين خصوصيات منحني شيردهي و برخي صفات اقتصادي گاوهاي هلشتاين ايران

هدف اين پژوهش، برآورد همبستگي فراسنجه هاي منحني توليد شير تابع روك (توليد اوليه، نرخ رسيدن به اوج توليد، فراسنجه مرتبط با بيشينه توليد، تغييرات شيب منحني بعد از رسيدن به اوج توليد، زمان رسيدن به اوج توليد، مقدار توليد در اوج و تداوم شيردهي) با برخي صفات توليدي (توليد شير، چربي و پروتئين 305 روز)، نمره سلول هاي بدني و سن اولين زايش و همچنين بررسي فراسنجه هاي منحني در گروه هاي مختلف فنوتيپي صفات اقتصادي گاوهاي هلشتاين بود. از ركورد روز آزمون توليد شير زايش نخست 847129 گاو كه بين سال هاي 1362 تا 1396 به وسيله مركز اصلاح نژاد دام و بهبود توليدات دامي كشور جمع آوري شده بود، استفاده شد. برآورد مولفه هاي واريانس و همبستگي هاي ژنتيكي بين صفات با تجزيه و تحليل دوصفتي و روش نمونه گيري گيبس انجام شد. پس از گروه بندي فنوتيپي حيوانات بر اساس صفات (توليد بالا، متوسط و پايين)، فراسنجه هاي منحني توليد در گروه هاي مختلف فنوتيپي مقايسه شد. بالاترين و پايين ترين همبستگي ژنتيكي، به ترتيب، بين توليد شير 305 روز با ميزان توليد شير در اوج شيردهي (958 /0) و نمره سلول هاي بدني با فراسنجه تغييرات شيب منحني بعد از رسيدن به اوج توليد (001 /0) برآورد شد. تداوم شيردهي با توليد شير، چربي و پروتئين شير 305 روز همبستگي مثبت و متوسط به بالا و با نمره سلول هاي بدني و سن اولين زايش همبستگي منفي نشان داد. بنابراين، مي توان انتظار داشت انتخاب براي تداوم شيردهي سبب افزايش مقدار صفات توليدي شده و با كاهش تعداد سلول هاي سوماتيك و سن نخستين زايش، سلامت پستان ها را بهبود داد. مقدار فراسنجه هاي منحني در بين سه گروه فنوتيپي صفات، در بيشتر موارد، تفاوت معني داري داشتند (01 /0 P)، به طوري كه در گروه با توليد بالا، صفات توليدي و سن اولين زايش، ميزان توليد اوليه، توليد در اوج و تداوم شيردهي بيشتر از ساير گروه ها بود، اما براي نمره سلول هاي بدني، رابطه عكس مشاهده شد.