بررسي تأثير تغيير الگوي روش انتقال ايدز بر شيوع مايكوباكتريوم توبركلوزيس در بيماران مبتلا به HIV به روش ميكروسكوپي و مولكولي

پيش‌زمينه و هدف: يكي از نخستين و شايع‌ترين علل مرگ در بيماران HIV مثبت، ابتلاي هم‌زمان به بيماري سل (TB) است. در افراد مبتلا به HIV / ايدز به دليل نقص ايمني و كاهش تعداد سلول‌هاي CD4+، بيماران مستعد ابتلا به عفونت‌هاي ديگر از قبيل سل هستند. اگرچه افزايش دسترسي به درمان ضدرتروويروسي، منجر به كاهش عفونت‌هاي فرصت‌طلب مرتبط با HIV و مرگ‌ومير شده است، مديريت هم‌زمان عفونت HIV/TB به دليل اثرات جانبي، تداخلات دارويي پيچيده و سميت‌هاي همپوشاني، همچنان يك چالش براي درمان اين بيماران است. هدف از اين مطالعه تعيين تأثير شيوع سل در بيماران HIV بود. مواد و روش كار: اين مطالعه توصيفي بر روي پرونده 100 بيمار مبتلا به عفونت ايدز كه بيش از شش ماه از درمان ضدرتروويروسي آن‌ها گذشته بود، صورت گرفت. ابتدا جهت ارزيابي ابتلاي هم‌زمان به ايدز و سل بررسي ميكروسكوپي نمونه خلط بيماران در سه مقطع زماني انجام گرفت. سپس نمونه خون بيماران جهت شمارش سلول‌هاي +CD4 و ميزان بار ويروسي به روش مولكولي Real-Time PCR موردبررسي قرار گرفت. آناليز آماري نتايج به‌دست‌آمده به روش ANOVA و همگني واريانس لون و با استفاده از نرم‌افزار  SPSS و ترسيم شكل‌ها با كمك نرم‌افزار R و Excel انجام گرفت. يافته‌ها: ميزان شيوع عفونت سل در بيماران HIV در جامعه هدف مطالعه، 2 درصد گزارش شد. جنسيت هر دو بيمار مبتلا به عفونت هم‌زمان HIV/TB زن و ميانگين سني آن‌ها، 47 سال بود. هر دوي بيماران فاقد شغل، جداشده از همسر و تحصيلات زير ديپلم بودند و روش انتقال بيماري ايدز به هر دو مصرف مواد مخدر بود. ميزان CD4 و بار ويروس در هر دو بيمار با هم رابطه عكس  و معني‌دار داشت (01/0 p ). بر اساس داده‌هاي اين مطالعه عمده‌ترين روش انتقال بيماري ايدز رابطه جنسي (52 درصد) و در بين سنين جواني بوده است. بحث و نتيجه‌گيري: بر اساس يافته‌هاي به‌دست‌آمده از اين مطالعه به نظر مي‌رسد عفونت هم‌زمان ايدز و سل در جامعه هدف مطالعه كاهش يافته است كه با توجه به تجربيات بين‌المللي نيز اين امر تأييد مي‌شود. اين كاهش مي‌تواند با تغيير الگوي روش انتقال بيماري از مصرف مواد مخدر (16 درصد) به رابطه جنسي (52 درصد) مرتبط باشد. به‌منظور تعميم نتايج اين مطالعه به كل جامعه آماري بيماران سطح كشور، نياز به بررسي گسترده‌تري است.