بررسي تأثير مداخله آموزشي تئوري محور براي مديريت وزن در دوره پيش از بارداري

پيش‌زمينه و هدف: مشكلات مربوط به باروري و پيامدهاي نامطلوب بارداري در زنان چاق/اضافه‌وزن افزايش مي يابد. ازآنجاكه كاهش وزن در بارداري امكان پذير نيست، دوره پيش از لقاح بهترين زمان مداخله جهت كاهش وزن است. لذا مطالعه حاضر باهدف تعيين تأثير مداخله آموزشي مبتني بر مدل اعتقاد بهداشتي در دوره پيش از بارداري جهت مديريت وزن زنان مراجعه‌كننده به مراكز جامع سلامت شهر بوكان انجام شد. مواد و روش كار: اين كارآزمايي باليني بر روي 68 نفر از زنان، انجام گرفت. شركت‌كنندگان به روش نمونه‌گيري چندمرحله‌اي انتخاب و به‌صورت تصادفي در دو گروه مداخله و كنترل قرار گرفتند. پيش‌آزمون با استفاده از پرسشنامه براي هر دو گروه انجام شد. پس از اجراي چهار جلسه مداخله آموزشي مبتني بر مدل اعتقاد بهداشتي در گروه مداخله، يك ماه و سه ماه بعد، پرسشنامه پس‌آزمون در هر دو گروه تكميل گرديد. جهت تجزيه‌وتحليل داده‌ها از آمار توصيفي (ميانگين و انحراف معيار) و آزمون t مستقل براي مقايسه ميانگين نمرات بين دو گروه، جهت مقايسه نسبت‌ها از آزمون كاي دو و آناليز واريانس اندازه‌گيري‌هاي مكرر در نرم‌افزار spss نسخه 17 در سطح معني‌داري 0.05 p استفاده گرديد.  يافته‌ها: دو گروه قبل از مداخله ازنظر مشخصات دموگرافيك و ميانگين سازه‌هاي مدل تفاوت آماري معني‌دار نداشتند. يك ماه بعد از مداخله، ميانگين نمرات منافع درك شده، شدت درك شده، حساسيت درك شده راهنماي عمل و خودكارآمدي در دو گروه تفاوت آماري معني‌دار داشتند (0.05 p). سه ماه بعد از مداخله، ميانگين نمرات تمام سازه‌هاي مدل در دو گروه، تفاوت آماري معني‌داري با يكديگر داشتند (0.05 p). اين در حالي است كه در مورد ميانگين نمايه تودە بدني زنان بعد از مداخله در دو گروه، تفاوت معني‌داري مشاهده نشد (p 0.05). بحث و نتيجه‌گيري مدل اعتقاد بهداشتي مدل مناسبي براي مداخله جهت تغيير رفتارهاي مرتبط با مديريت وزن زنان با اضافه‌وزن يا چاق در دوره پيش بارداري است.