واكاوي تجربۀ مادري زنان شاغل در پست‌هاي مديريتي ( مطالعۀ موردي زنان شاغل در وزارت نفت)

مادرشدن هميشه يكي از نقش‌‌هاي اصلي و كليدي زنان در جامعۀ ايران  و حتي در جهان بوده است، اما در چند دهۀ اخير با توجه به تغييرات نگرشي و افزايش گزينه‌‌هاي پيشرفت ازجمله تحصيل و اشتغال و فرصت‌هاي حضور اجتماعي بيشتر، تجربه مادري براي برخي از زنان دستخوش تغييرات اساسي شده است. مادرشدن، ديگر نقش اجباري و تمام وقت زنان شناخته نمي‌‌شود و آنان مي‌‌توانند در موقعيت‌‌هاي اجتماعي مختلف و در همه سطوح مشاركت داشته باشند. هدف اين پژوهش، واكاوي تجربه مادري و خط‌ مشي آن‌ها در ايفاي نقش مادري در بين زنان شاغل در پست هاي مديريتي وزارت نفت است. براي دستيابي به اهداف تحقيق از روش كيفي با رويكرد پديدارشناسي توصيفي استفاده شده است. تكنيك جمع‌آوري اطلاعات، مصاحبه عميق، شيوه نمونه‌گيري هدفمند و حجم نمونه 30 نفر از زنان با گروه سني 40- 55 سال شاغل در پست‌هاي بالاي وزارت نفت بود. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از روش تحليل مضمون بهره گرفته شد. نتايج مطالعه در ذيل مفاهيم در قالب شش مقوله اصلي شامل مادري مهم‌ترين منبع هويتي زنان، بازتعريف نقش مادري، احساس مادري، تجربه بارداري و بيگانگي مردان، جدايي از فرزند و حضور مجدد در محل كار، چالش فرزند دوم و ۱۶ مقوله فرعي طبقه‌بندي شد. در نتيجه‌‌گيري پژوهش مي‌‌توان گفت، معنا و مفهوم مادري در نزد اين گروه با توجه به موقعيت‌‌هاي اجتماعي آن‌ها و تغييرات فرهنگي بازتعريف شده است. در اين فرايند به‌دليل اجرانشدن برنامه‌‌هاي دوستدار خانواده و حمايت از نقش مادري، زنان شاغل از سوي جامعه و سازمان با هزينه‌‌ها و دشواري‌هايي در فرزند پروري مواجه هستند و در واقعيت از يك سو با تعارض‌هاي گوناگون مواجه‌اند، اما از سويي ديگر اين دو نقش تأثيرات متقابل مثبت نيز بر هم داشته‌اند.