تاثيرآموزش خود مراقبتي بر خود پنداره بيماران مبتلا به مالتيپل اسكلروزيس: يك مطالعه كارآزمايي باليني

مقدمه: مالتيپل اسكلروزيس ازجمله بيماري‌ هاي مزمن سيستم عصبي مركزي است كه به رفتارهاي خود مراقبتي ويژه در طول زندگي فرد نيازمند است. از طرف ديگر خود پنداره آگاهي و نگرش كلي فرد نسبت به خود مي باشد كه نقاط ضعف و قوت او را در برمي گيرد. روش: مطالعه حاضر بصورت كار‌آزمايي باليني تصادفي سازي شده از شهريور 1396 لغايت اسفند 1396 بر روي 86 بيمار عضو انجمن ام اس ايران به روش پيش آزمون – پس آزمون با دو گروه مداخله (44نفر) و كنترل (42نفر) انجام ­شد. نمونه‌ پژوهش كليه بيماران ام اس عضو انجمن ام اس ايران بودند كه از ميان ليست بيماران به صورت تصادفي ساده از طريق جدول اعداد تصادفي انتخاب و به  دو گروه كنترل و مداخله تقسيم شدند. محدوده سني 20 تا 65 سال با تشخيص قطعي ام اس كه در مرحله حاد بيماري نبودند، فاقد بيماري ناتوان كننده ديگر، عدم  عضويت در كادر پزشكي و پيراپزشكي و سواد خواندن و نوشتن داشتن و  رضايت براي شركت در مطالعه به عنوان معيارهاي ورود در نظر گرفته شد همچنين ابتلا به بيماري هاي ناتوان كننده ديگر يا فوت در طي زمان مطالعه يا عدم تمايل براي ادامه مطالعه در هر مرحله از تحقيق بعنوان معيارهاي خروج از مطالعه تعيين گرديد. در اين مطالعه پرسشنامه هاي اطلاعات دموگرافيك، پرسشنامه‌ي خودپنداره راجرز توسط هر دو گروه تكميل و برنامه آموزش خود مراقبتي در گروه مداخله اجرا شد . پس از آن پرسشنامه ها مجددا توسط هر دوگروه تكميل شد. در پايان تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از آزمون هاي آماري كاي دو، تي زوجي و آزمون تي مستقل انجام شد. يافته­ ها: قبل از مداخله ميانگين و انحراف معيار نمره خودپنداره راجرز در گروه مداخله به ترتيب 11.34 و 3.39 و در گروه كنترل به ترتيب 11.09و 3.25 بود. بعد از مداخله ميانگين و انحراف معيار گروه مداخله به ترتيب8.26 و3.06 و در گروه كنترل 10.82و 2.76 بود. اين تغيير از لحاظ آماري معنادار بود (0.001 =p). نتيجه گيري: با توجه به يافته هاي حاصل از اين مطالعه اجراي برنامه آموزشي خود مراقبتي با افزايش سطح خودپنداره بيماران ارتباط مستقيمي دارد. از اين رو اجراي برنامه آموزشي خود مراقبتي براي بيماران ام اس در امتداد درمان هاي رايج، مي تواند با بالا بردن سطح خود پنداره بيماران عوارض جسمي، روحي و رواني ناشي از اين بيماري را به مقدار زيادي كاهش داد.