موسيقي و اثربخشي آن بر سلامت روان از ديدگاه حقوق شهروندي اسلامي؛ مطالعه نظام‌مند و متاآناليز

مقدمه: مقوله سلامت روان در متون ديني اسلام مطرح شده است؛ و هم قرآن و هم پيامبراعظم (ص) و معصومان (ع) توجه شايسته‏اي به اين مقوله داشته‏اند. به اين معنا كه هنر موسيقي ابعاد مختلف زندگي  انسان ها موثر بوده و توانسته تا دوران مختلف به عنوان عامل اثربخش بر سلامت روان، براي جوامع مختلف به عنوان ابزار شادي آفرين و محرك، عمل كند. از اين رو پژوهش حاضر، با هدف بررسي فراتحليل ميزان موسيقي و اثربخشي آن بر سلامت روان از ديدگاه حقوق شهروندي اسلامي انجام شد. روش كار: اين مطالعه از نوع نظام مندو متاآناليز است كه با استفاده از كلمات كليدي Music, mental health, Islamic citizenship rights, meta-analysis در پايگاه هاي اطلاعاتي  SID، Magiran، Irandoc، CivilicaوGoogle به زبان فارسي و انگليسي از مهر 1390 تا مهر  1396 جستجو انجام شد و مطالعاتي كه ميزان موسيقي و اثربخشي آن بر سلامت روان از ديدگاه حقوق شهروندي اسلامي را گزارش نمودند، وارد متا آناليزشدند. براي آناليز داده ها از نرم افزار STATA استفاده شد ومعيار خطاي ميزان اثربخشي موسيقي درماني بر سلامت روان درهر مطالعه براساس فرمول توزيع دوجمله اي محاسبه شد. در نهايت شاخص هتروژنيتي(ناهمگوني) ازطريق آزمون كوكران (Q) تعيين شد. يافته ها: ابتدا تعداد 28 مقاله به دست آمدكه پس از وارد كردن معيارهاي ورود به مطالعه در نهايت تعداد 13 مقاله وارد مطالعه گرديد. يافته هاي حاصل نشان داد كه موسيقي درمان ي به طور معني دار در سطح خطاي كمتر از ۰۵/۰ بر سلامت روان موثر بوده است و اندازه اثر تركيبي حاصل براي سلامت روان بر حسب مقياس هم بستگي 0/574 بر حسب مقياس تفاوت ميانگين هاي استاندارد 1/427 و بر حسب مشخصه g هجز نيز 1/389 گزارش شد. نتيجه‌گيري: نتيجه اين فراتحليل نشان مي دهد كه موسيقي درماني بر اساس مباني حقوق شهروندي اسلامي با استفاده از تكنيك هايي چون توجه بر زمان حال و پذيرش بدون قضاوت هيجان ها و استفاده بهينه از موسيقي در جهت اعتلا و كمال روح در بهبود سلامت روان به طور معني دار و با اندازه اثر بالا موثر است.