بررسي برخي تركيبات فيتوشيميايي عصاره گياه خيار آب‌پران (Ecballium elaterium M. Bieb) تحت اثر روش‌ هاي مختلف خشك كردن

بمنظور ارزيابي اثر روش‏هاي خشك كردن بر ميزان برخي تركيبات موثره موجود در عصاره ميوه گياه خيار آب‏پران در قالب طرح آماري كاملاً تصادفي با 15 تيمار و 3 تكرار اجرا شد. تيمارها شامل روش‏هاي خشك كردن (1. خشك كردن در سايه اتاق با دماي حدود 3±25 درجه سانتي‎گراد و تهويه مناسب، 2. خشك كردن در آفتاب، 3. خشك كردن با آون در دماي 35 درجه سانتي‎گراد، 4. خشك كردن با آون در دماي 45 درجه سانتي‎گراد، 5. خشك كردن با آون در دماي 55 درجه سانتي‎گراد، 6. خشك كردن با آون خلأ در دماي 35 درجه سانتي‏گراد، 7. خشك كردن با آون خلأ در دماي 45 درجه سانتي‏گراد، 8. خشك كردن با آون خلأ در دماي 55 درجه سانتي‏گراد، 9. مادون قرمز 0/2 وات، 10. مادون قرمز 0/3 وات، 11. مادون قرمز 0/4 وات، 12. خشك كردن با مايكروويو با توان 200 وات، 13. خشك كردن با مايكروويو با توان 500 وات، 14. خشك كردن با مايكروويو با توان 800 وات) بود كه با ميوه تازه گياه (شاهد) مورد مقايسه قرار گرفت. صفات مورد مطالعه ميزان فنل و فلاونوئيد كل، درصد فعاليت آنتي‏اكسيداني، ميزان تانن محلول، آمينو اسيد و پروتئين كل، آلكالوئيد كل و كوكوربيتاسين بودند. بر اساس نتايج روش‏هاي مختلف خشك كردن بر ميزان تانن محلول و كوكوربيتاسين در سطح احتمال پنج درصد و بر ساير صفات در سطح احتمال يك درصد تاثير معني‏دار داشت. بيشترين ميزان فنول و فلاونوئيد كل پس از گياه تازه در روش خشك­كردن آون خلا در دماي 45 درجه سانتي‏گراد و بيشترين ميزان فعاليت آنتي‏اكسيداني و تانن محلول پس از گياه تازه در دماي 55 درجه سانتي‏گراد آون خلا مشاهده گرديد. بيشترين ميزان آمينو اسيدها مربوط به گياه تازه و سپس تيمار مايكروويو 200 وات و بيشترين ميزان پروتئين كل، آلكالوئيد و كوكوربيتاسين در گياه تازه و پس از آن تيمار سايه بود.