بهينه سازي اثر همزمان تغيير پارامترهاي رنگبري بر پايداري اكسايشي، كارايي رنگبري و حفظ تركيبات ارزشمند روغن ذرت به روش سطح پاسخ (RSM)

يكي از مهمترين مراحل فرايند تصفيه براي روغن هاي خوراكي، مرحله ي رنگبري مي باشد. رنگبري يك فرايند جذب است كه شامل استفاده از خاك رس فعال شده با اسيد به منظور حذف اجزاي نامطلوب روغن است. بدين ترتيب بهينه سازي پارامترهاي رنگبري به طور عمده دما، زمان و غلظت خاك رنگبر به منظور جلوگيري از تغييرات نامطلوب روغن در مراحل بعدي و در طول نگهداري ضروري است. در اين تحقيق روغن ذرت انتخاب شد و اثر تغيير پارامترهاي رنگبري بر ويژگي هاي شيميايي روغن به منظور بهينه­سازي فرايند موردمطالعه قرار گرفت. براي اين منظور اثر زمان (15، 25، 35، 45 و 55 دقيقه)، دما (80، 90، 100، 110 و120 درجه سانتي گراد) و غلظت خاك رنگبر (0/4، 0/6، 0/8، 1 و 1/2درصد) با استفاده از طرح آماري سطح پاسخ در 5 سطح به روش طرح مركب مركزي Central Composite Design با هدف كاهش مصرف خاك رنگبر بررسي شد. اثر پارامترهاي رنگبري بر پايداري اكسايشي (عدد پراكسيد، عدد آنيسيدين، عدد توتوكس، مقدار اسيد چرب آزاد، تست رنسيمت و جذب ويژه در 232 نانومتر و  270 نانومتر)، كارايي رنگبري (مقدار كاروتنوئيد) و تركيبات بيواكتيو (مقدار استرول ها) در روغن ذرت مطالعه گرديد. نتايج نشان داد پس از بهينه سازي بهترين شرايط براي مرحله رنگبري در روغن ذرت به منظور به حداقل رساندن ناخالصي­ها، حفظ تركيبات بيواكتيو و حداقل مصرف خاك رنگبر زمان  35/59 دقيقه، دماي  103/61 درجه سانتيگراد و غلظت خاك رنگبر 1 درصد بود كه قادر بود 57 درصد انتظارات را برآورده كند. نتايج عملي هيچ اختلاف معناداري با مقاديري كه از طريق تئوري بدست آمده­بود نشان نداد و مؤيد اين نتايج بود.