طرح‌هاي سلوكي عارفان و علماي اخلاق سده اخير حوزة علمية قم

يكي از موضوعات مهم در سير و سلوك و اخلاق با رويكرد عرفاني بيان نظام‌هاي منسجم، مترابط و مترتبي است كه عارفان از منازل و مقامات سلوك ارائه داده‌اند و از آن به «طرح‌هاي سلوكي» ياد مي‌شود. پيشرفت‌هاي حوزه علميه قم در يك سده اخير شامل اين ساحت از اخلاق و عرفان نيز بوده و عارفان و عالمان وارسته اخلاق طرح‌هاي سلوكي متعددي عرضه كرده‌اند. اين مقاله با روش كتابخانه‌اي داده‌هاي لازم از ميان آثار مكتوب را گردآوري و سپس تحليل و تبيين كرده است و با مفهوم‌شناسي واژگان مهم موضوع، مهم‌ترين طرح‌هاي سلوكي يكصد سال اخير در حوزة علمية قم را شناسايي و در اين ميان طرح سلوكي علامه مصطفوي را كه كاملاً ابداعي است و طرح سلوكي آيت‌الله شجاعي را كه متأثر از ميراث عرفان اسلامي بوده، به اختصار گزارش كرده است.