مطالعه تطبيقي هنر كوميكوي ژاپني و گره چيني ماسوله ايران

كشور ژاپن و استان گيلان به دليل قرارگيري در اقليم هاي مشابه موجب شده تا مشخصه‌هاي معماري و هنري يكساني همچون هنر كوميكو و گره‌چيني در هر دو منطقه ايجاد شوند. با توجه به آنكه تاكنون پژوهشي درباره مشابهت‌ها و تفاوت‌هاي ميان هنر كوميكو و گره‌چيني صورت نپذيرفته است، تحقيق حاضر در تلاش خواهد بود تا به بررسي مؤلفه‌هاي شكل‌گيري دو هنر بپردازد. نگارندگان با بهره‌مندي از مطالعات تطبيقي و مقايسه‌اي، به دنبال پاسخ‌گويي به اين سؤالات هستند؛ چه عواملي در شكل‌گيري هنر كوميكوي ژاپن و گره‌چيني ماسوله مؤثر بوده‌اند؟ نقوش هندسي هنر كوميكوي ژاپن و گره‌چيني ماسوله در چندين سطح دسته‌بندي مي شوند؟ هنر كوميكوي ژاپن داراي چه شباهت و تفاوت‌هايي با هنر گره‌چيني ماسوله است؟ پژوهش به‌ صورت توصيفي- تحليلي و تطبيقي بوده و از تحقيقات كتابخانه‌اي و ميداني در شناخت گره‌چيني ها استفاده ‌شده است. نتايج پژوهش نشان‌دهنده آن است كه عمده ترين عوامل مؤثر در شكل‌گيري هنر كوميكو، وجود مفاهيمي همچون؛ اشكال گياهي، حيوانات، تعاملات فرهنگي با كشورهاي چين و هند، البسه سنتي چين و ژاپن، عناصر معماري سنتي و محيط زندگي و زيست‌محيطي ژاپن است. مفاهيم شكل‌دهنده گره‌چيني ها به‌ صورت‌هاي؛ اجرام آسماني، نمادهاي مذهبي، اسما و اعداد مقدس، اشكال هندسي ساده و پيچيده، الگوهاي غيربومي، نقوش حيوانات و گياهان بومي ماسوله هستند. از عمده تفاوت‌ها و شباهت‌هاي دو هنر، مي‌توان به وجود ساختارهاي هندسي پيچيده‌، مصالح ساده و كالبد ظريف‌تر كوميكو ها نسبت به گره‌چيني ها اشاره كرد. كاربرد كوميكوها در تقسيم‌بندي فضاها و گره‌چيني ها در بازشوها است. اتصالات كوميكوها به ‌صورت كام و زبانه و گره‌چيني ها به‌ صورت هاي كام و زبانه و قواره‌بري است. نتايج پژوهش نشان‌دهنده وجود شباهت‌هاي فرمي، تأثيرپذيري مفاهيم مذهبي، تاريخي، به‌كارگيري اشكال گياهي و نقوش جانوري يكسان در هنر كوميكو و گره‌چيني هستند.