ايجاد شبكهٔ معناييِ مفاهيم كتاب‌هاي درسي ابتدايي به كمك رده‌بندي مردمي

هدف از پژوهش حاضر ايجاد شبكهٔ معنايي مفاهيم در حوزهٔ آموزش‌وپرورش به كمك رده‌بندي مردمي است. اين پژوهش ازنظر هدف كاربردي و ازنظر روش پژوهش تحليل هم‌واژگاني است. اين تحليل به معني ايجاد واژه ـ مفهوم در طراحي اصطلاح‌نامه و تبديل آن به هستان‌شناسي است. بدين معني كه ابتدا متن‌ها، پيوندهاي پيشنهادي و نيز اصطلاحات و كلمات درج‌شدهٔ كاربران در مرحلهٔ نخست به واژه ـ مفهوم تبديل شدند. سپس، هم‌زمان با اين فرايند، با ده نفر خبرهٔ اين حوزه بر اساس نمونه‌گيري هدفمند مصاحبه شد. شش كتاب فارسي دورهٔ ابتدايي بخش اصلي موردمطالعه و مطالبهٔ اين پژوهش از جامعهٔ آماري شركت‌كننده در رده‌بندي مردمي‌اند. كاربران موردنظر تكميل‌كنندگان برچسب‌هاي رده‌بندي مردميْ 2۴۰ نفر از كارشناسان سازمان پژوهش و برنامه‌ريزي آموزشي وزارت آموزش‌وپرورش‌اند كه از ميان آن‌ها 1۴۸ نفر مبتني بر جدول مورگان انتخاب شدند. نتايج اين طرح در نرم‌افزار «پارسر فارسي» و راورماتريس براي تحليل واژگان و سپس در نسخهٔ ۵/۵ از پروتژ اجرا شد و با افزونه‌هايOntoGraf ،  OWLVizبازنمايي شد. رابطهٔ موردنظر به هفت دستهٔ كلي و همچنين 2۴ زيرمجموعه و 122 (نمونه) طبقه‌بندي شد. سلسله‌مراتب و روابط ميان آن‌ها با استخراج مفاهيم تعيين شد و دانش معنايي و كلمات پرتكرار استفاده‌‌شدۀ كاربران و نيز صاحب‌نظران به رده‌بندي مردمي مشخص شد. استفاده از اين روش در نظام‌مندكردن كتاب‌هاي درسي دورهٔ ابتدايي براي دسترسي دانش‌آموزان و معلمان به منابع در محيط وب كارايي دارد و همچنين ذخيره و بازيابي اطلاعات را تسهيل مي‌كند.