ارزيابي تنوع ژنتيكي ژنوتيپ‌هاي جو بهاره از لحاظ برخي صفات فنولوژيكي و مورفولوژيكي

به‌منظور ارزيابي تنوع ژنتيكي ژنوتيپ هاي جو بهاره، آزمايشي در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 27 ژنوتيپ در چهار تكرار، در ايستگاه تحقيقات كشاورزي ديم ديواندره انجام گرفت. اختلاف بين ژنوتيپ هاي مورد مطالعه، در اكثر صفات غير از تاريخ گل دهي معني دار بود كه نشان‌دهنده تنوع بالا بين ژنوتيپ ها بود. عملكرد كل دانه، تعداد ساقه بارور، طول سنبله اصلي، شاخص برداشت و طول برگ پرچم از وراثت پذيري بالاتري نسبت به ساير صفات برخوردار بودند. با توجه به وراثت پذيري بالاي آن ها مي توان از اين صفات در نسل هاي در حال تفكيك به منظور گزينش غيرمستقيم براي عملكرد دانه بهره برد. تجزيه عليت نشان داد كه تعداد دانه در بوته و وزن هزار دانه روي عملكرد دانه كل اثر مستقيم مثبت و بالايي داشتند ولي اثر مستقيم وزن ريشك روي عملكرد دانه كمتر از اين دو صفت بود. بنابراين، تعداد دانه و وزن هزار دانه از مهم ترين اجزاي عملكرد دانه جو محسوب شدند. در تجزيه خوشه اي، ژنوتيپ شماره يك در خوشه اول جاي گرفت، خوشه دوم شامل ژنوتيپ هاي 26، 25، 27، 22، 14، 13 بود و بقيه ژنوتيپ ها در خوشه سوم قرار گرفتند. با توجه به ميانگين ها، ژنوتيپ هاي كلاستر سوم مي تواند در برنامه هاي به نژادي براي عملكرد دانه به كار رود. در تجزيه به مؤلفه‌هاي اصلي، سه مؤلفه اصلي اول، 88/52 درصد از تنوع كل را توجيه كردند. اين مقادير براي مؤلفه‌هاي دوم و سوم به ترتيب 17/23و 9/15 درصد بود. مؤلفه اول را مي توان مؤلفه عملكرد دانه و بيوماس كل نام گذاري كرد. از اين مؤلفه مي توان در امر گزينش براي ژنوتيپ هاي جو بهاره استفاده كرد.