غربالگري شفاهي اعضاي خانوارها از طريق نظام مراقبت هاي بهداشتي درماني اوليه در جمهوري اسلامي ايران: گام اول بسيج ملي مقابله با كوويد-19

زمينه. در اواخر سال 2019 ميلادي شيوع بيماري كوويد-19 با علايمي مشابه سرماخوردگي و يا بيماري هاي شديد تنفسي اضطرار و بحراني براي سلامت عمومي در جهان ايجاد كرد. در راستاي كنترل و مديريت اين بيماري كشورها و سازمان جهاني بهداشت استراتژي ها و تصميمات متفاوتي را اتخاذ نمودند. هدف از اين مطالعه، تشريح اقدامات اوليه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي جمهوري اسلامي ايران با محوريت معاونت بهداشت در قالب بسيج ملي مقابله با همه گيري كوويد-19 است.روش كار. يك مطالعه تلفيقي شامل مرور مستندات دپارتمان هاي مختلف معاونت بهداشت در امر مديريت و كنترل همه گيري كوويد-19 (كيفي) و توصيفي مقطعي (كمي) در فاصله زماني اسفند 98 تا فروردن 99 انجام شد. در اين مطالعه داده هاي و اطلاعات مربوط به تمامي 63 دانشگاه/ دانشكده علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني كشور از سامانه هاي پرونده الكترونيك سلامت و پورتال مركز مديريت شبكه جمع آوري و به كمك نرم افزار EXCEL تحليل شد. يافته ها. در گام اول بسيج ملي مقابله با كوويد-19 حدود 1200 مركز خدمات جامع سلامت منتخب كوويد-19، سامانه خودارزيابي salamat.gov.ir و تلفن هاي مشاوره و آموزش از راه دور كوويد-19 (4030- 190- 1666) راه اندازي شد. حدود 98 درصد افراد ثبت نام شده در سامانه هاي پرونده الكترونيك سلامت (78.315.029 نفر) مورد غربالگري شفاهي و ارزيابي قرار گرفتند كه از اين تعداد 6,220,603 نفر سالمند، 262,717 نفر مبتلا به ديابت، 3.356.131 مبتلا به فشار خون بالا، 29.201 نفر با BMI بالاي 40، 517.696 نفر مادر باردار و 2.722.659 نفر تبعه خارجي بودند. از ديگر نتايج مهم اجراي گام اول بسيج ملي كاهش قابل توجه بار مراجعه به بيمارستان ها و مديريت بيماران سرپايي در سطح اول نظام سلامت (مراقبت هاي بهداشتي درماني اوليه) بود. نتيجه گيري. همه گيري كوويد-19 يك بحران جدي در جهان به وجود آورد كه مديريت آن در راس فعاليت هاي بهداشتي دنيا قرار گرفت. حوزه بهداشت ايران نيز با استفاده از ظرفيت ساختار نظام شبكه و نيروهاي ارائه دهنده خدمت، سياست هايي مناسب در امر مديريت و كنترل اين بيماري تدوين نمود. يكي از اين سياست ها غربالگري شفاهي است كه موجب مديريت بهينه همه گيري و هدايت مناسب بيماران شده است.