چرخه توسعه‌نيافتگي، قاچاق و تشديد امنيت مرزي در استان سيستان و بلوچستان

امروزه امنيت و توسعه دو مؤلفه ناپايدار در آمايش نواحي مرزي محسوب مي‌شوند. به‌طوري‌كه استان سيستان و بلوچستان از منظر رشد و توسعه‌يافتگي در شاخص‌هاي رتبه‌بندي توسعه كشور، هميشه در رده پائين بوده و از طرفي ديگر، عدم تعادل‌هاي ناحيه‌اي و فضايي بين نواحي مركزي و مرزي اين استان بسيار مشهود به نظر مي‌رسد، اين توسعه‌نيافتگي شرايطي را براي ايجاد و رشد پديده قاچاق فراهم ساخته است. بدين ترتيب، دولت‌ها به‌جاي حل مسئله توسعه‌نيافتگي به‌عنوان يكي از دلايل اصلي و زمينه‌ساز معضلات استان، به جهت مشكلات امنيتي به وجود آمده، مسئله تشديد امنيت مرزها را به‌عنوان راه‌حل كوتاه‌مدت براي اين نواحي در نظر گرفته است. در اين راستا، پژوهش حاضر كه از نظر ماهيت موضوع از نوع تحليلي تبييني بوده و از طريق گردآوري اسناد و آخرين گزارش‌ها سازمان‌هاي دولتي در سال‌هاي 1399 و 1400 ه.ش مدارك و اطلاعات موجود در كتب و اسناد علمي و تفسير محتوايي آن‌ها به‌دست‌آمده، تلاش نموده است در يافته‌هاي پژوهش عوامل و شاخص‌هاي موثر و همچنين ارتباط بين سه مؤلفه توسعه‌نيافتگي، قاچاق و تشديد امنيت مرزي در استان سيستان و بلوچستان را مورد واكاوي قرار دهد. مطابق يافته‌هاي تحقيق مشخص شد كه مواردي همچون فقدان عدالت اجتماعي، عدم پايداري امنيت، پديده قاچاق كالا، عدم تعادل‌هاي فضايي و جغرافيايي، ناپايداري سكونت و جمعيت، كاهش مشاركت‌هاي سياسي و توسعه سياسي، افزايش خشونت‌هاي سياسي و فعاليت‌هاي تروريستي، همسايگي با كشورهاي توسعه‌نيافته و ناامن بر چرخه توسعه و امنيت ناحيه تأثير گذاشته‌اند.