كارايي نشانگرهاي مولكولي RAPD و SCOT در تمايز جمعيت‌هاي خارشتر (Alhagi maurorum)

بررسي تنوع ژنتيكي اهميت ويژه‌اي دردرك چگونگي ايجاد جمعيت‌ها در طول زمان و مكان‌هاي جغرافيايي دارند. در اين تحقيق تنوع ژنتيكي 22 جمعيت خارشتر (Alhagi maurorum) با استفاده از 27 آغازگر RAPD و 24 آغازگر SCOT طي سال‌هاي 98-1397 مورد مطالعه قرار گرفت. از 27 آغازگر RAPD، 19 و از 24 آغازگر SCOT، 18 آغازگر چندشكلي بالايي نشان دادند. در مجموع آغازگرهاي RAPD، 100 درصد چندشكلي و آغازگرهاي SCOT، 95.42 درصد چندشكلي نشان دادند. بالاترين شاخص محتواي اطلاعات چندشكلي را آغازگرهاي R3 و R11 (0.42) و S12 (0.44)، بالاترين شاخص نسبت چندشكلي (EMR) را آغازگرهاي R10 (17) و S2، S4،S6 ، S7 وS10 (13)، بالاترين شاخص نشانگري (MI) را آغازگرهاي R13 (5.92) و S7 (5.36) و بالاترين شاخص قدرت تفكيك (RP) را آغازگرهاي R4 (9.54) و S14 (11.7) به خود اختصاص دادند. نتايج تجزيه واريانس مولكولي نشان داد كه در هر دو نشانگر 14 درصد از تغييرات مربوط به بين گروه‌ها و 86 درصد مربوطه به درون گروه‌ها بود. تجزيه خوشه‌اي بر اساس داده‌هاي نشانگر RAPD، جمعيت‌ها را در سه و بر اساس نشانگر SCOT، جمعيت‌ها را در شش خوشه گروه‌بندي نمود. بررسي خوشه‌ها نشان داد كه تنوع ژنتيكي از تنوع جغرافيايي تبعيت نمي كند و پيشنهاد مي شود كه در مطالعات آتي از تلاقي بين جمعيت تهران با جمعيت‌هاي گناباد، طبس، بشرويه، سربيشه و نيلشهر كه فاصله ژنتيكي بيشتري دارند، جهت ايجاد دورگ‌هاي برتر استفاده شود. كليه پارامترهاي ژنتيكي در هر دو نشانگر تقريبا برابر و بر اين اساس كارايي هر دو نشانگر در مطالعه كنوني تقريباً يكسان بود.