بررسي عملكرد و اجزاي عملكرد گندم(Triticum aestivum L.) تحت تأثير سيستم‌هاي مختلف خاك‌ورزي و سطوح بقايا در شرايط آب و هوايي مشهد

به‌منظور بررسي شاخص هاي رشدي، عملكرد و اجزاي عملكرد گندم رقم گاسكوژن(Triticum aestivum L.)  تحت تأثير سيستم هاي مختلف خاك ورزي و سطوح بقاياي گياهي، آزمايشي به‌صورت اسپليت بلوك بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد در سال زراعي 93-1392 انجام شد. در اين آزمايش نوع مديريت خاك ورزي در چهار سطح (ديسك، گاوآهن برگردان دار + ديسك، گاوآهن پنجه غازي + ديسك، گاوآهن قلمي + ديسك) به‌عنوان فاكتور عمودي و مديريت بقاياي گندم در پنج سطح (صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد عملكرد كاه گندم) به‌عنوان فاكتور افقي در نظر گرفته شدند. در اين آزمايش صفاتي مانند تعداد سنبله در بوته، تعداد دانه در سنبله و در بوته، وزن دانه در سنبله و در بوته، وزن هزار دانه و نيز عملكرد دانه و بيولوژيك گندم تعيين شد. نتايج نشان داد كه حداكثر شاخص سطح برگ و سرعت رشد گندم به‌ترتيب در 167 و 151 روز پس از كاشت اتفاق افتاد كه تقريباً منطبق با شروع پر شدن دانه بود. در اين مرحله، شاخص سطح برگ و سرعت رشد گندم در نتيجه اجراي شخم با گاو آهن قلمي + ديسك، به‌ترتيب تا 14 و 21 درصد بيش از گاو آهن برگردان + ديسك بود. كمترين و بيشترين تعداد سنبله در بوته و عملكرد دانه به‌طور معني‌دار در نتيجه استفاده از ديسك و گاو آهن قلمي + ديسك مشاهده شد. همچنين با افزايش سطوح كاربرد بقاياي گندم تعداد سنبله در بوته و عملكرد دانه گندم به‌طور معني‌داري افزايش يافت. طبق نتايج آزمايش، مي‌توان در مناطق خشك و نيمه خشك كشور، كاربرد بقاياي گندم همراه با خاك ورزي كاهش يافته توسط گاو آهن قلمي را به‌عنوان رهيافت هاي اكولوژيك جهت افزايش عملكرد و توليد پايدار گندم پيشنهاد نمود.