نگاهي به اهميت عكاسي مستند و كاربردهاي آن در ايران دوره ناصري (1313-1264 ه.ق)

مسئله پژوهش پيش رو، بررسي علل و چرايي ترويج و توجه به عكاسي مستند در ايران دوره ناصرالدين شاه است. در اين راستا، ضمن كاربست رويكرد و روش توصيفي - تحليلي و با بهره گيري از اسناد مهم موجود در آرشيو هاي كتابخانه ملي و گنجينه اسناد، به بحث در باب چرايي روي آوردن به عكاسي مستند و كاربردهاي آن خواهيم پرداخت. دستاورد بخث نشان مي دهد كه اگر چه علاقه ناصرالدين شاه به پديده نو ظهور عكاسي، سبب رونق عكاسي به مثابه يك وجه از مدرنيزاسيون در ايران شد و نخستين سوژه هاي عكاسي شاه، زنان حرم سرا و درباريان و اولين عكاسان نيز شاه، درباريان و تعدادي عكاس خارجي بودند اما بتدريج شاهد عمومي سازي و اجتماعي شدن عكاسي و خروج انحصاري آن از دربار هستيم و اين امر به عنوان يكي از دلايل توجه به سوژه هاي مختلفي نظير رعايا، طبيعت و حيوانات و به طور خاص عكاسي مستند گرديد. عكاسي به دو صورت پرتره و مستند ادامه يافت و عكاسي مستند علاوه بر ثبت تصاوير ناب و بداهه در گزارش تصويري و روزنامه نگاري نيز به كار رفت. عكس هايي كه در روزنامه نگاري بكار رفتند و نيز تصاويري كه به هدف گزارش تصويري تهيه شدند، به مرور ايام به لحاظ استنادي توانستند جايگاه مهمي براي خود بيابند كه عكس ها و آلبوم هاي به جاي مانده از آن دوره نشان از پيشرفت در اين زمينه دارند.