نقش كسب و كارهاي خانگي بر معيشت پايدار خانوارهاي روستايي با تأكيد برنقش دولت در استان ايلام

ارزيابي طرح ساماندهي مشاغل خانگي كه در قالب برنامه هاي توسعه از سال 1389 در ايران در حال اجراست، اهميت خاصي دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسي نقش اقتصادي كسب و كارهاي خانگي بر معيشت پايدار خانوارهاي روستايي استان ايلام انجام گرفت. اين پژوهش به لحاظ هدف كاربردي- نظري و از حيث روش انجام توصيفي- تحليلي است. جمع آوري داده ها با استفاده از شيوه  هاي كتابخانه اي و ميداني انجام شد. جامعه آماري شامل 1476 خانوار دريافت كننده وام در مشاغل خانگي ساكن در 287 روستاي استان ايلام مي باشد. نظر به تعدد و پراكندگي روستاها انتخاب آنها به دو روش نمونه گيري انجام گرفت. ابتدا تعداد روستاها با استفاده از نمونه گيري خوشه اي ( با ملاحظه همگني چهار عامل: ارتفاع، فاصله از مركز شهرستان، تعداد خانوار و وام گيرندگان) به 56 روستا كاهش يافت. سپس تعداد خانوارهاي نمونه طبق فرمول كوكران 200 واحد برآورد و به روش تصادفي ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده ها پرسشنامه محقق ساخته است كه پس از تاييد روايي و پايايي تكميل شدند. نتايج نشان داد: ايجاد كسب و كارهاي خانگي از جنبه اقتصادي در زمينه شاخص هاي اشتغال زايي، بويژه افزايش مشاغل زنان اثرات مثبتي داشته است كه بيانگر همسويي آن با موازين راهبرد معيشت پايدار مي باشد. اما با اينكه از نظر افزايش درآمد نسبتاً موفق بوده، ليكن از منظر توانمندسازي و بويژه فقرزدايي از اقشار پايين جامعه موفق نبوده است. در مجموع ارزيابي اثربخشي ايجاد كسب و كارهاي خانگي توسط جامعه هدف بر پايداري معيشت خانوارها نشان داد كه اشتغال زايي و تنوع بخشي فعاليت ها، درآمدزايي و توانمندسازي و فقرزدايي به ترتيب در رتبه هاي اول تا سوم قرار گرفتند.