بررسي سازوكارهاي فيزيولوژيكي ماساژ ورزشي و اثر آن بر عملكرد ورزشكاران: مطالعه مروري

مقدمه و اهداف: امروزه ماساژ به‌طور پيوسته در ورزشكاران براي اهداف مختلفي مانند رفع خستگي، جلوگيري از آسيب و درمان آسيب‌هاي ورزشي استفاده مي‌شود. اعتقاد بر اين است كه ماساژ با افزايش جريان خون، دفع لاكتات و تحريك سيستم عصبي، عملكرد ورزشكار را بهبود مي‌بخشد. هدف از اين مطالعه مروري، بررسي اثر ماساژ ورزشي بر فاكتورهاي فيزيولوژيكي، نوروفيزيولوژيكي، عملكرد ورزشكاران و نتيجه‌گيري براي استفاده يا عدم استفاده از آن است و اينكه آيا اعتقادات باليني فيزيوتراپيست‌هاي ورزشي درباره اثر در‌ماني ماساژ در آسيب‌هاي ورزشي مورد تأييد شواهد علمي است يا نه؟ مواد و روش‌ها: در اين مطالعه به‌منظور مروري بر اثر ماساژ ورزشي بر عملكرد ورزشكاران و سازوكارهاي اثر ماساژ بر فاكتورهاي فيزيولوژيكي، مقالات انگليسي در پايگاه‌هاي اطلاعاتي ساينس دايركت، پابمد و گوگل‌اسكالر از سال 1975تا سال 2020 با كليد‌واژه‌هاي ماساژ ورزشي، آسيب‌هاي ورزشي و سازوكارهاي فيزيولوژيكي، سازوكارهاي نوروفيزيولوژيكي و عملكرد ورزشكاران جست‌وجو شدند. يافته‌ها: افزون بر 50 مقاله با موضوعات مرتبط با ماساژ ورزشي بررسي شد. در‌نهايت، 14 مطالعه كارآزمايي باليني و 1 مطالعه گزارش موردي براساس معيارهاي ورود، وارد مطالعه شدند. مطالعات كمي درباره اثر ماساژ بر عملكرد ورزشكاران انجام شد و مطالعات موجود به‌صورت هتروژن انجام شدند، يعني مطالعات مختلف، اثر ماساژ بر فاكتورهاي مختلف را بررسي و همچنين نتايج متناقضي گزارش كرده‌اند كه كار نتيجه‌گيري نهايي را سخت مي‌كند. به ‌نظر مي‌رسد اثرات ماساژ بر عملكرد ورزشكاران بيشتر ناشي از اثرات رواني آن است تا اثرات باليني آن كه هنوز مورد تأييد منابع علمي نيست و نيازمند مطالعات بيشتر است. نتيجه‌گيري: به ‌نظر مي‌رسد بسياري از محققان اثرات ماساژ را ثانويه به افزايش جريان خون مي‌دانند، درحالي‌كه شواهد علمي بسيار كمي در ‌اين باره وجود دارد. همچنين در درمان تاندونيت‌ها و استرين‌هاي عضلاني هم شواهد كافي بر كاهش درد و تسريع در ترميم بعد از ماساژ وجود ندارد. به ‌نظر مي‌رسد اثرات درماني ماساژ بيشتر سايكولوژيكي بوده است و اثرات فيزيولوژيكي كمتري اتفاق مي‌افتد.