ارزيابي وضعيت كالبد شهر در راستاي بهينه‌سازي مصرف انرژي مطالعه موردي: محله رشديه تبريز

هدف اين پژوهش ارزيابي وضعيت كالبد شهر در راستاي بهينه‌سازي مصرف انرژي در محله رشديه تبريز است. روش تحقيق با توجه به ماهيت آن توصيفي-تحليلي و ازنظر هدف كاربردي است. جامعه آماري را شهروندان ساكن در محله رشديه تبريز تشكيل داده‌اند. حجم نمونه آماري با توجه به فرمول كوكران 384 نفر محاسبه شد. بررسي نتيجه آزمون تي تك نمونه‌اي نشان مي‌دهد كه هر سه شاخص كالبدي محله شامل شاخص‌هاي توده، معابر و فضاي باز در سطح كمتر از 0.05 معنادار بوده‌اند. در اين زمينه شاخص فضاي باز با ميانگين (3.32) در وضعيت متوسط و دو شاخص توده و معابر به ترتيب با ميانگين 2.59 و 2.52، در وضعيت ضعيفي ارزيابي‌شده‌اند. از دلايل اين شرايط مي‌توان به عدم استقرار بلوك‌هاي ساختماني در جهت باد و نور، عدم دسترسي كافي به خدمات، پوشش خارجي نامناسب ساختمان‌ها در جهت كاهش انرژي، استفاده از مصالح نامرغوب، عدم طراحي مناسب معابر در جهت تهويه هواي شهر، انسداد ديد به آسمان و تراكم مسكوني اشاره نمود. همچنين همبستگي پيرسون نشان داد كه ميان شاخص‌هاي كالبدي محله در بهينه‌سازي مصرف انرژي، رابطه وجود دارد. بيشترين همبستگي مربوط به شاخص توده با فضاي باز با مقدار (0.785) بوده كه يك رابطه قوي محسوب مي‌شود. بنابراين استقرار مناسب ساختمان‌ها ازنظر جهت باد و نور، پوشش مناسب و رعايت تراكم مي‌تواند به بهبود فضاي باز كمك نمايد و برعكس آن انتخاب زاويه درست و افزايش ضريب ديد مي‌تواند به شاخص توده كمك نمايد و نتيجه اين ارتباط، كاهش مصرف بهينه انرژي است. نتيجه‌گيري آنكه شاخص‌هاي كالبدي باوجود ضعيف بودن شرايط، مي‌تواند در ارتقاي همديگر موثر باشند و شرايط بهتري را ازنظر مصرف بهينه انرژي ايجاد نمايند