ديالكتيك چهاربُعدي گذار به هم‌گرايي منطقه‌اي نمونه‌ي مطالعاتي غرب آسيا

مساله‌ي هم‌گرايي ملت‌ها اگرچه سابقه‎ي ديرينه‌اي دارد، بااين‌حال توجه علمي به اين موضوع و تعقيب آن به‌مثابه يك كوشش علمي، پس از جنگ جهاني دوم و در مطالعات مرتبط با حوزه‎ي روابط بين‌الملل و پس‌ازآن به‌طور ويژه در حوزه‎ي مطالعات منطقه‌اي دنبال شده است. سوال اين است كه ناكامي كشورهاي غرب آسيا در سودهي به هم‌گرايي منطقه‌اي از كجا ناشي مي‌شود؟ فرضيه‌ي تحقيق اين است كه توفيق هم‌گرايي در غرب آسيا در گرو يك الگوي چهاربُعدي است كه بتواند تمامي خلاهاي موجود را پوشش داده و زمينه‌هاي لازم براي گذار به هم‌گرايي را ميان بازيگران منطقه فراهم آورد. اين الگو دربرگيرنده‌ي چهار ساحت: بينشي (اعتقادي)، انگيزشي، ساختاري و محيط كنش‌گري بازيگران است و با تمايزگذاري ميان جهانِ شناخت‌هاي بازيگر با جهانِ انگيزه‌ها و ويژگي‌هاي شخصيتي ايشان، كه از ديگر مولفه‌هاي رواني هم‌چون احساسات و تجارب و عواطف و منافع سرچشمه مي‌گيرند، مي‌كوشد تا به‌دليل غلبه‌ي مولفه‌هاي كارگزارانه بر مولفه‌هاي ساختاري در منطقه‌ي غرب آسيا و به‌موازات بررسي مولفه‌هاي محيطي و ساختاري، بر هر دو سرمنشاء «انسان-‌محورِ» تاثيرگذار در كنش‌هاي بازيگران منطقه‌اي پرتو بتاباند.