واكاوي تطبيقي شعر «لحظات ميته» از وديع سعاده و «چيزي بگو، از عشق...» از حافظ موسوي (بر اساس نظريۀ نشانه‌شناسي رولان بارت)

نشانه‌شناسي به عنوان يكي از شاخه‌هاي نسبتاً جديد معرفت بشري در پي آن است تا با تكيه بر متن و رمزگشايي نشانه‌ها و چگونگي كاركرد آن‌ها، افق‌هايي نو از متن را به روي مخاطب بگشايد. اشعار روايي «وديع سعاده» شاعر معاصر لبناني و حافظ موسوي شاعر معاصر ايراني داراي لايه‌هاي دروني و معنايي پربسامدي است كه با زباني تصويري به شرح حوادث مي‌پردازد. نظر به تعدد سطوح رمزگاني در اشعار روايي اين دو شاعر، اين پژوهش با روش توصيفي- تحليلي و از منظر مكتب آمريكايي ادبيات تطبيقي به نشانه‌شناسي رمزگان‌هاي موجود در شعر «لحظات ميته» از وديع سعاده و «چيزي بگو، از عشق...» از حافظ موسوي بر اساس نظريۀ «رمزگان‌ پنج‌گانۀ» رولان بارت (1915-1980)، نشانه‌شناس فرانسوي مي‌پردازد و ابعادي از ظرفيت‌هاي تأويل‌پذيري اين دو شعر را به دست مي‌دهد. نتايج به دست داده‌شده از اين پژوهش چنين است كه رمزگان‌هاي ‌به كار رفته در اين دو شعر سواي استفادۀ شكلي، يكي از شگردهاي موفق دو شاعر در خلق متنِ باز محسوب مي‌گردد؛ اين موضوع در عنوان هر دو شعر كه تأويل‌پذير بوده و در حيطۀ رمزگان معمايي قابل بررسي است، نمود بيشتري دارد. رمزگان معنايي اين دو شعر ‌با دلالت‌هاي ضمني، رمزگان‌ نمادين آن با تقابل‌هاي آشكار و قابل ادارك، رمزگان‌ كنشي به عنوان پربسامدترين رمزگان اين دو شعر با پي‌رفت‌هاي مرتبط با يكديگر و رمزگان فرهنگي با بُعدي ايدئولوژيك و تبييني بينامتني جهت بازنمايي حوادث جنگ و مطلوب نهايي سعاده و موسوي موفق بوده و عامل پيشبرد حركت روايي متن محسوب مي‌گردد.