نقش هيپنوتيزم در شكل‌گيري اعمال مجرمانه و بررسي ابعاد فقهي و حقوقي آن

زمينه و هدف: هيپنوتيزم واقعيتي چندبعدي است كه بعد روان‌شناختي باليني آن يعني هيپنوتراپي و هيپنوآناليز بيشتر مورد توجه قرار گرفته است و بعد كنترل ذهن و سلب اراده سوژه، مورد غفلت و حتي انكار قرار گرفته است. ورود فقه و حقوق اسلامي در اين حوزه و واكاوي ماهيت هيپنوتيزم و مطالعه اثر هيپنوتيزم در شكل‌گيري اعمال مجرمانه و نحوه كيفردهي اين‌گونه اعمال، يك نياز ضروري است. بر اين اساس، تحقيق حاضر با هدف تحليل ابعاد فقهي حقوقي نقش هيپنوتيزم يا به عبارتي خلسه هيپنوتيك در ارتكاب اعمال مجرمانه و نحوه اعمال مجازات در اين‌گونه جرائم، به رشته تحرير در آمده است.مواد و روش‌ها: مقاله حاضر توصيفي تحليلي است كه با روش كتابخانه‌اي، با بهره‌گيري از ابزار فيش‌برداري به واكاوي ماهيت هيپنوتيزم و مطالعه اثر هيپنوتيزم در شكل‌گيري اعمال مجرمانه و نحوه كيفردهي اين‌گونه اعمال و نيز بررسي برخي از مصاديق مهم و مبتلا به جرائم هيپنوتيك مانند ربايش مال غير، قتل ديگري و تجاوز جنسي از طريق هيپنوتيزم مي‌پردازد. نتيجه‌گيري: يافته‌ها حاكي از آن است كه درجات چهار و بالاتر خلسه هيپنوتيك كه در آن تلقينات غيرواقعي امكان‌پذير هستند، درصورتي‌كه كاركردي غيردرماني (مجرمانه) داشته باشند، منطبق بر مؤلفه‌هاي سحر است. سه نوع مهم جرائم هيپنوتيك عبارتند از قتل هيپنوتيك، تجاوز جنسي هيپنوتيك و ربايش مال غير از طريق هيپنوتيزم. در همه اين موارد اگر سوژه، مسلوب‌الاراده باشد جرم به او مستند نمي‌شود و هيپنوتيزور مسئول بوده و مجازات مي‌شود اما اگر سوژه با قصد ارتكاب جرم در حالت خلسه، خود را در اختيار هيپنوتيزور قرار دهد مسئوليت كيفري بر عهده او قرار گرفته و مشمول مجازات مي‌گردد. چنانچه سوژه، مجني‌عليه يا قرباني جرم هيپنوتيك باشد هيپنوتيزور مباشر جرم محسوب مي‌شود..