تبيين مولفه‌هاي تمدن‌سازي اسلامي در آيات قرآن: مرور نظام‌مند

هدف پژوهش حاضر مرور نظام‌مند پژوهش‌هاي انجام شده در مورد تمدن اسلامي و تمدن نوين اسلامي براي پاسخ‌گويي به اين پرسش است كه اين پژوهش‌ها با تكيه بر آموزه‌هاي قرآني، براي تمدن‌سازي اسلامي چه مولفه‌هايي ارائه مي‌دهند؟ در پاسخ به اين پرسش از طريق روش مرور نظام‌مند 605 پژوهش در زمينه موضوع مدنظر، در بازه زماني 1390 تا 1400 كه در نشريه‌هاي علمي معتبر داخلي ارائه شده‌اند، ارزيابي و در نهايت 20 مقاله به صورت هدفمند انتخاب شد؛ و با تحليل محتوا و تركيب نظام‌مند ادبيات مربوط اين نتايج بدست آمد كه مولفه‌هاي تمدن‌سازي اسلامي در آيات قرآن، در دو حوزه قابل دسته‌بندي هستند: 1- نظام‌سازي، شامل: شكل‌گيري دولت مقتدر و باكفايت اسلامي، شكل‌گيري جامعه فرهيخته و كارآمد اسلامي، شكل‌گيري نظام اقتصادي رشديافته و بالنده، شكل‌گيري نظام فرهنگي مطلوب. 2- زيرنظام‌هاي تمدني، شامل: عدالت‌گستري‌، علم‌گرايي و توليد آن، آزادي و آزادانديشي، عقلانيت و خردورزي، اخلاق‌مداري، ايجاد خودباوري و اعتماد به نفس در جامعه، وحدت‌گرايي و انسجام، قانون‌مداري، امنيت‌، توليد فكر و نظريه‌پردازي، بكارگيري نخبگان علمي، سياسي، اقتصادي و فرهنگي؛ نظم و انضباط، استقامت اجتماعي، ارزشمند شمردن كار و تلاش در جامعه، توسعه و رفاه عمومي، مبادله معرفتي با ديگر جوامع و ملل، نگرش توحيدي، آينده‌نگري، تساهل و مدارا.