‌آسيب‌شناسي توليد و فرهنگ اقتصادي مولد در برنامه‌هاي توسعه در راستاي تدوين برنامه هفتم توسعه

ايران به‌رغم سابقه طولاني در برنامه‌ريزي، همچنان با مسائل و مشكلات اقتصادي و اجتماعي بسياري روبرو است. توليد به‌عنوان مهمترين ركن توسعه صنعتي دچار معضلات بسياري است. سؤال اصلي اين است كه مشكلات و معايب برنامه‌‌‌هاي توسعه در حوزه‌هاي اقتصادي و فرهنگي، جهت حمايت از توليد، فعاليت‌هاي مولد و توسعه صنعتي چيست؟ براي پاسخ از روش تحليلي‌ـ‌ توصيفي در چارچوب مباني نظري رويكرد اقتصاد نهادگرا استفاده شده ‌است. با وجود قوانين حمايت از توليد در برنامه‌هاي توسعه و تأكيد بر حمايت‌هاي مالي، اما همچنان بخش توليد با مشكلات بسيار مواجه است. نتايج حاكي از آن است كه فقدان راهبرد توسعه صنعتي مشخص، عدم توجه به فرهنگ اقتصادي ضد توليد، عدم شناسايي فعاليت‌هاي مولد، جذابيت سرمايه‌گذاري در فعاليت‌هاي نامولد، فقدان سياست‌هاي مالياتي مناسب، عدم دسترسي به كليه حساب‌هاي بانكي، عدم شفافيت، فضاي بي‌ثبات اقتصاد كلان و ناامني حقوق مالكيت از مهمترين مشكلات توليد است و موجب شده حمايت‌هاي مالي به رانت‌هاي نامولد و افزايش رانت‌جويي منجر شود. يكي ديگر از مسائل مهم اما مغفول در برنامه‌ريزي توسعه، فقدان راهبرد براي تحول فرهنگ اقتصادي و خلقيات جامعه در مسير توليد و توسعه صنعتي و افزايش‌اعتماد عمومي و سرمايه‌هاي اجتماعي ‌است.