ماهيت و ضرورت برنامه‌ريزي هسته‌هاي خط‌دهنده براي برنامه هفتم توسعه

ايران اولين كشور درحال‌توسعه جهان است كه به تدوين و اجراي برنامه‌ريزي توسعه روي آورده است. اما به‌رغم بيش از 70 سال سابقه برنامه‌ريزي و اجراي 11 برنامه توسعه، نه‌تنها هنوز به موفقيت موردنظر در اين زمينه دست نيافته است بلكه از بسياري از كشورهاي جهان، عقب مانده است. يكي از ديدگاه‌هاي مهم در توضيح علل اين مسئله، ساختار شكل‌گيري و انتخاب نوع برنامه‌ريزي توسعه و آثار آن بر اقتصاد، اجتماع، سياست و فرهنگ ايران است. پيدايش اوليه برنامه‌ريزي در ايران تركيبي از نياز داخلي، نياز خارجي، موقعيت ژئوپلتيك و ضعف شناخت داخلي است. بنابراين، در تركيبي از عوامل مذكور، نوعي از برنامه‌ريزي در كشور شكل‌گرفته كه هنوز بعد از 7 دهه، بومي و دروني نشده و شناخت مشتركي نزد صاحب‌نظران و مسئولين از عملكرد و اشكالات آن وجود ندارد. برنامه‌ريزي كنوني ايران كه برنامه‌ريزي جامع است، داراي اشكالات عديده‌اي است كه باعث افزايش مستمر مسائل و مشكلات كشور تا جايي مي‌شود كه فرايند توسعه را متوقف مي‌كند. به همين دليل از حدود 5 دهه قبل تمام كشورها برنامه‌ريزي جامع را كنار گذاشتند اما به دلايل مختلفي اين نوع برنامه‌ريزي هنوز بر نظام برنامه‌ريزي ايران مسلط است. در اين مقاله به روند شكل‌گيري برنامه‌ريزي جامع و اشكالات آن در مقايسه با برنامه‌ريزي محدود هسته‌اي پرداخته مي‌شود. درنهايت با استفاده از تجربيات جهاني، برنامه‌ريزي هسته‌هاي خط‌دهنده توضيح داده شده و به عنوان مكمل برنامه‌ريزي جامع معرفي مي‌شود.