ويژگي‌ها و چالش‌هاي مرجعيت علمي ايران از منظر سرآمدان

مرجعيت علمي از كليد واژگان اسناد بالادستي و سخنراني‌هاي سياست‌گذاران علم و فناوري است كه شاخص‌هاي ارزيابي آن به‌صورت شفاف تبيين نشده است. اگرچه پژوهش‌هايي در اين زمينه انجام‌شده، ليكن كماكان تصوير ذهني مورد اجماعي از مرجعيت علمي ايران وجود ندارد. در اين مقاله تلاش شده با انجام يك پژوهش كيفي و مبتني مصاحبه (با منتخب دانشمندان عضو هيئت‌علمي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري سرآمد كشور از علوم، نسل‌ها و رشته‌هاي مختلف انتخاب‌شده بر اساس ليست يك درصد برتر اي-اِس-آي و ليست سالانه پايگاه استنادي علوم جهان اسلام) ابعاد اين مفهوم موردبررسي قرار گيرد. روش تحقيق، مصاحبه‌هاي نيمه ساختاريافته و تحليل محتواي آن‌ها بوده است. در اين پژوهش مفهوم مرجعيت علمي از منظر جامعه خبرگان در مقايسه با تعاريف مرسوم برگرفته از پيشينه موضوع قرار گرفت و شاخص‌هاي ارزيابي و شناخت مرجعيت علمي موردبررسي قرار گرفتند. به علاوه، چالش‌هاي كليدي به‌عنوان موانع دستيابي به مرجعيت علمي به‌عنوان نقطه آغازين سياست‌گذاري علم و فناوري برشمرده شدند. نتايج نشان مي‌دهد وجود ابهام در تعريف مفاهيمي همچون مرجعيت علمي كه ويژگي تكاملي دارند يك نقيصه نبوده و تابعي از شرايط و بستر توسعه علمي در حوزه‌هاي مختلف است. به علاوه نشان داده شد مفهوم مرجعيت علمي در هر دو سطح فردي و نهادي قابل‌بررسي بوده و اين دو در ارتباطي نظام‌مند مي‌توانند به تسهيل مرجعيت در علم بيانجامند. بعلاوه مرجعيت علمي در شبكه همكاري و در پاسخ به نيازهاي جامعه تثبيت خواهد شد.