بهينه سازي كالوس زايي و كشت سوسپانسيون سلولي در زعفران

عليرغم اهميت اقتصادي ويژه زعفران، پژوهش هاي چشمگيري در زمينه بيولوژي مولكولي و ژنتيك اين گياه انجام نشده است. تريپلوييد و نرعقيمي، فقدان تنوع ژنتيكي، دشواري كشت بافت و انتقال ژن از جمله دلايل پيشرفت هاي اندك در پژوهش هاي مولكولي زعفران است. كشت سوسپانسيون سلولي زعفران كمك بسزايي در بهبود پيشرفت اين امر خواهد كرد، با اين حال توليد سوسپانسيون سلولي پويا در زعفران همواره با مشكلاتي مواجه بوده است. بدين منظور، با استفاده از غلظت هاي مختلف تنظيم كننده هاي رشد، محيط بهينه القا كالوس در بنه زعفران را به دست آورده و به بهينه كردن كشت سوسپانسيون سلولي در زعفران اقدام شد. اين آزمايش در قالب طرح كاملاً تصادفي با دو تكرار كه هر كدام حاوي 10 ريز نمونه بودند، انجام گرفت. بيشترين درصد كالوس زايي و وزن تازه كالوس ها در تيمار حاوي دو ميلي گرم بر ليتر 2، 4-D و يك ميلي گرم بر ليتر BAP به دست آمد. در مرحله بعد از كالوس هاي حاصل از اين تيمار جهت كشت سوسپانسيون سلولي استفاده گرديد. محيط 3 SM حاوي 0/2 ميلي گرم بر ليتر ،BAP 0/2 ميلي گرم بر ليتر زآتين و 2 ميلي گرم بر ليتر NAA داراي بهترين سرعت رشد در كشت سوسپانسيون سلولي بود ولي سلول ها در اين تيمار هورموني داراي شكل و فرم مناسب نبودند. محيط 2 SM حاوي دو ميلي گرم بر ليتر 2، ، 4-D و يك ميلي گرم بر ليتر BAP داراي سرعت رشد مناسب و سلول هايي با اندازه كوچك و داراي رنگيزه بودند كه از نظر كيفيت بهترين عملكرد را در بين تيمارهاي كشت مايع دارا بود. جهت افزايش كيفيت از مواد كنترل كننده توليد فنول استفاده شد. افزودن PVP سبب افزايش سرعت رشد سوسپانسيون سلولي در محيط 2 SM گرديد. محيط 2 SM به عنوان محيط كشت مناسب براي ايجاد كشت سوسپانسيون سلولي پويا در زعفران، جهت استفاده در مطالعات فيزيولوژيكي و مولكولي، معرفي مي شود.