ارزيابي اثر كودهاي شيميايي، ورمي كمپوست و باكتري هاي محرك رشد بر عملكرد كمي و كيفي و كارايي مصرف نور در زعفران

به منظور بررسي آثار كودهاي شيميايي، ورمي كمپوست و باكتري هاي محرك رشد بر عملكرد كمي، كيفي و كارايي مصرف نور در 1393-1392 در مزرعه پژوهشي زعفران دانشكده كشاورزي دانشگاه شاهد اجرا شد. آزمايش به صورت فاكتوريل دو عاملي در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در 3 تكرار انجام شد. عامل اول كود شيميايي نيتروژن (اوره) در 3 سطح صفر، 50 و 100 درصد مقدار توصيه كودي براساس آزمون خاك و عامل دوم: انواع مختلف كود غير شيميايي در 4 سطح شاهد، ورمي كمپوست (10 تن در هكتار)، كود زيستي حاوي باكتري هاي سودوموناس و باسيلوس (PGPR) و تلفيق PGPR و ورمي كمپوست بود.لازم به ذكر است كه تيمارها به مدت 4 سال بر گياه زعفران اعمال شدند و اين مطالعه در سال چهارم انجام شد. نتايج نشان داد كه اثر متقابل كود نيتروژن و غير شيميايي بر اكثر صفات فيزيولوژيك رشد، صفت اكولوژي (كارايي مصرف تشعشع) و صفات رنگيزه هاي فتوسنتزي معني دار شد. اما هيچ يك از تيمارهاي كودي و اثر متقابل آن ها بر ميزان ماده موثره كلاله، تعداد گل، وزن تر گلبرگ، وزن تر كلاله و.وزن تر گل معني دار نگرديد. مقايسه ميانگين اثر متقابل نشان داد كه بيشترين ميزان كلروفيل b در تيمارهاي 50 و 100 درصد به ترتيب 611 ( mg/ml( و mg/ml( 569 مربوط به كود نيتروژن همراه با تيمارهاي ورمي كمپوست، كود زيستي به دست آمد. همچنين بيشترين ميزان كلروفيل كل در تيمارهاي 50 و 100 درصد به ترتيب mg/ml( 1367 و mg/ml( 1301) مربوط به كود نيتروژن همراه با كود زيستي مي باشد. نتايج حاصل از اندازه گيري ماده خشك كل بيانگر آن بود كه استفاده از كود ورمي كمپوست در هر 3 سطح كودشيميايي نيتروژن تقريبا در هر نوبت اندازه گيري باعث افزايش ميزان ماده خشك شد. بيشترين ميزان كارايي مصرف تشعشع (1/027 گرم بر مگا ژول) مربوط به تيمار ورمي كمپوست به همراه 100 درصد كود نيتروژن بود كه با بيشتر تيمارهاي ديگر اختلاف معني داري نداشت. به طوركلي مي توان بيان كرد كه تيمار كودهاي غيرشيميايي (ورمي كمپوست) به همراه 100 درصد كود نيتروژن به مراتب شرايط مناسبتري را براي بهبود رشد و افزايش كارايي مصرف تشعشع در زعفران فراهم مي كند.