توسعه مدل Tripod-Beta براي تجزيه و تحليل حوادث برمبناي شاخص هاي مهندسي فاكتورهاي انساني (مطالعه موردي: شركت فولاد مباركه اصفهان)

زمينه و هدف: حوادث صنعتي و شغلي عمدتا داراي پيامدهاي نامطلوبي هستند. چگونگي رخداد حوادث و تجزيه و تحليل آن ها از جمله مهم ترين موضوعات در زمينه مهندسي ايمني مي باشد. از متداول ترين مدل هاي تحليل حوادث، مدل ترايپادبتا است كه به صورت گام به گام به ريشه يابي علل وقوع حوادث مي پردازد. با وجود اين در مدل ترايپادبتا به نقش فاكتور هاي انساني به عنوان يكي از مهم ترين علل وقوع حوادث آنچنان كه بايد پرداخته نشده است. بنابراين هدف پژوهش حاضر، توسعه مدل ترايپادبتا با رويكرد مهندسي فاكتورهاي انساني مي باشد. روش بررسي: در اين مطالعه مدل ترايپادبتا به كمك روش TRACEr توسعه داد شد؛ به نحوي كه قادر به شناسايي و تحليل خطاهاي انساني موثر در بروز حوادث در قالب چهار مولفه حالات بيروني خطا، حالات دروني خطا، مكانيزم هاي روان شناختي خطا و فاكتورهاي شكل دهي عملكرد باشد. مدل توسعه يافته براي تعدادي حوادث منتخب در شركت فولاد مباركه اصفهان اجرا شد. يافته ها: در مدل توسعه يافته دو جدول خطاي انساني با منشا محيطي شامل 5 پيش شرط و 11 علت پنهان و خطاي انساني با منشا دروني شامل 7 پيش شرط و 11 علت پنهان به جداول مدل اوليه و يك گروه فاكتورهاي انساني به فاكتورهاي كليدي ريسك اضافه گرديد. بحث و نتيجه گيري: براساس قابليت اجراي مدل توسعه يافته براي حوادث منتخب، معنادار بودن نتايج حاصل از تحليل و جمع بندي حوادث و نيز با توجه به توانمندي مدل در شناسايي علل مرتبط با فاكتورهاي انساني موثر در وقوع حوادث، مي‌توان چنين استنباط كرد كه مدل توسعه يافته از اعتبار لازم برخوردار است.