تأثير پساب تصفيه خانه فاضلاب دليجان و آب چاه بر ترسيب كربن خاك و رشد درختان پهن‌برگ

زمينه و هدف: استفاده از پساب تصفيه شده مي‌تواند وسيله‌اي براي جبران كمبود آب و كنترل و كاهش برداشت از چاه‌هاي عميق و نيمه‌عميق باشد. هدف اين مطالعه، تعيين اثر آبياري با پساب تصفيه‌خانه فاضلاب دليجان و آب چاه به مدت 5 سال روي ترسيب كربن خاك و رشد 7 گونه درختي پهن برگ مي‌باشد.روش بررسي: در تحقيق حاضر، پس از آماده سازي زمين، نهال‌ها به‌صورت گروهي در سه تكرار با فواصل 3×3 متر در اسفند 1390 در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي كشت شدند. براي بررسي تأثير نوع آبياري روي ترسيب كربن آلي خاك، در سال پنجم با حفر پنج پروفيل به عمق 90 سانتي‌متر در زير تاج درختان از سه عمق نمونه‌برداري خاك انجام شد. در ارزيابي رشد گونه‌هاي درختي پهن‌برگ در پايان سال پنجم، مشخصه‌هاي ارتفاع، قطر يقه، قطر تاج پوشش، مساحت تاج پوشش، درصد زنده‌ماني و درصد شادابي مورد اندازه‌گيري قرار گرفتند.يافته‌ها: نتايج بررسي ميزان ترسيب كربن آلي خاك در عمق‌هاي مختلف خاك نشان داد كه آبياري با پساب فاضلاب سبب افزايش بيشتر كربن آلي خاك شده كه بيشترين ميزان آن در عمق 90-60 سانتي‌متري خاك مي‌باشد. در بين گونه‌هاي كاشته‌شده با توجه به مشخصه‌هاي مورد اندازه‌گيري، در آبياري با آب چاه، گونه‌ Ailanthus altissima از بيشترين ميزان ارتفاع وMelia azedarach از بيشترين ميزان قطر يقه، قطر تاج پوشش، مساحت تاج پوشش و درصد شادابي برخوردار است. در آبياري با پساب، گونه‌ Robinia pseudoacacia از بيشترين ميزان ارتفاع، Elaeagnus angustifolia از بيشترين ميزان قطر يقه،M. azedarach از بيشترين ميزان قطر تاج پوشش و مساحت تاج پوشش وM. azedarach و Celtis australis از بيشترين ميزان شادابي برخوردارند. كمترين درصد زنده‌ماني مربوط به گونه Acer negundo در هر دو نوع آبياري با آب چاه و پساب فاضلاب مي‌باشد.بحث و نتيجه‌گيري: اثر اصلي نوع آبياري اختلاف معني‌دار آماري را نشان نداد. گونه A. negundo نسبت به شرايط آب و خاك منطقه حساس بوده و مناسب كاشت نمي‌باشد. گونه‌ M. azedarach از سازگارترين گونه‌ها در تحقيق حاضر مي‌باشد كه براي كشت در عرصه مزبور پيشنهاد مي‌شود.