ارزيابي ريسك سرطان‌زايي و غير سرطان‌زايي در مواجهه با فلزات سنگين هوا

زمينه و هدف: برخي از فلزات سنگين هوا به دليل ويژگي‌هاي بزرگنمايي زيستي، پايداري و اثرات مخرب بر روي سلامت انسان اهميت بسيار زيادي دارند. هدف اصلي از پژوهش حاضر شناسايي و ارزيابي ريسك فلزات سنگيني است كه پتانسيل سرطان‌زايي و غير سرطان‌زايي را براي مردم منطقه 21 به همراه دارد. روش بررسي: منطقه 21 تهران به دليل داشتن كاربري‌هاي صنعتي و نيمه‌صنعتي به‌عنوان منطقه موردمطالعه انتخاب شد. طبق استاندارد ASTM و EPA  با استفاده از پمپ حجم بالا 50 نمونه از هوا به كمك فيلترهاي فايبرگلاس از كاربري‌هاي مختلف منطقه 21 در سال 1400 برداشت شد. تعيين غلظت فلزات سنگين با استفاده از دستگاه ICP-OES صورت گرفت. همچنين با استفاده از روش سيستم اطلاعات يكپارچه ريسك IRIS ارزيابي ريسك سرطان و غير سرطان محاسبه شد. يافته‌ها: ميانگين غلظت فلزات سنگين به ترتيب روند كاهشي شامل Li Ti W Pb Sr Mg Fe Zn Cr Al است كه آلومينيوم با 58.87 g/m^3 µ بيشترين غلظت و ليتيم با 0.01 g/m^3 µ كمترين غلظت را دارد. همچنين نتايج ارزيابي ريسك تنفسي بيانگر آن است كه HQ آلومينيوم با 01 E + 1.13 ريسك غير سرطاني و Cr سرب با 05-E 1.49 ريسك سرطاني دارد. بحث و نتيجه‌گيري: مقايسه ميزان سرب با استاندارد ملي آمريكا نشان مي‌دهد كه غلظت سرب در سطح مناسبي قرار ندارد. يافته‌هاي اين پژوهش مي‌تواند در تدوين استراتژي‌هاي مناسب توسط مديران شهري و اولويت‌بندي كنترل ريسك فلزات سنگين هوا كمك شاياني كند.