محاسبه‌ي اثر پرتوهاي بتا، تابش ايكس ترمزي و استفاده از ذرات B 10 بر افزايش دز معادل چشمه‌ي براكي‌تراپي Cf 252

پيش‌زمينه و هدف: چشمه 252Cf يك چشمه گسيلنده نوترون، پرتوهاي گاما و ذرات آلفا و بتا مي‌باشد. در مدل‌هاي رايج اين چشمه جهت استفاده در براكي‌تراپي تنها نوترون‌ها و پرتوهاي گاما در دزيمتري اطراف چشمه نقش دارند. در اين مطالعه ضمن بررسي فرار پرتوهاي بتا و تابش ايكس ترمزي از كپسول چشمه براكي‌تراپي 252Cf مدل ايزوترون، دزيمتري كل پرتوهاي موثر در محيط آب اطراف چشمه انجام شد و افزايش دز معادل كل با استفاده از ذرات 10B محاسبه گرديد. مواد و روش كار: با استفاده از كد مونت كارلو MCNPX.2.6.0 دزيمتري براي پرتوهاي نوترون، گاماهاي اوليه، ثانويه، ذرات بتا و تابش ايكس ترمزي در يك فانتوم كروي آب به شعاع cm 20 در فواصل 0.5 تا cm 6 از چشمه صورت گرفت و فاكتور افزايش دز با استفاده از ذرات B10 با غلظت ppm 50 محاسبه گرديد. يافته‌ها: بيشترين ميزان اختلاف نسبي مقادير دز معادل كل با در نظر گرفتن پرتوهاي ايكس ترمزي و ذرات بتا نسبت به عدم حضور آن‌ها در فاصله cm0.5 از چشمه 19درصد است. با افزايش فاصله از چشمه ميزان تأثير اين پرتوها در دز معادل كل كم شده به طوري كه در فاصله cm 2.5 مقادير آن به كمتر از 0/5درصد مي‌رسد. ميزان تأثير بورون در دز معادل كل با افزايش فاصله از چشمه افزايش پيدا مي‌كند و در فواصل cm 0.5 تا cm 6 از چشمه، از 0.01 درصد به بيش از 22درصد مي‌رسد. بحث و نتيجه‌گيري: طبق يافته‌هاي موجود در اين مطالعه دز ناشي از پرتوهاي ايكس و ذرات بتا عبوري از كپسول چشمه نقش قابل ملاحظه‌اي در دزيمتري اطراف چشمه دارد و افزايش دز با استفاده از B10 به افزايش فاصله تومور از چشمه بستگي دارد كه بايد در كاربردهاي كلينيكي مد نظر قرار گيرد.