ارزيابي محصول WaPOR فائو و الگوريتم PYSEBAL در تخمين مقدار نياز آبي دشت قزوين بر اساس هوش‌مصنوعي

تبخير تعرق يك جزء اساسي از چرخه هيدرولوژي و به‌عنوان يك عنصر كليدي مديريت منابع آب به ويژه در مناطق خشك و نيمه خشك است. امروزه فناوري سنجش‌ازدور امكان برآورد تبخير تعرق در سطوح وسيع را فراهم نموده است بنابراين استفاده از اين فناوري مي تواند به‌عنوان يك روش اميدواركننده به‌منظور كاهش تغييرات مكاني تبخير تعرق به شمار آيد. در اين پژوهش به بررسي تغييرات روزانه، ماهانه و فصلي تبخير تعرق واقعي با استفاده از مدل جهاني محصول WaPOR و الگوريتم PYSEBAL در دشت قزوين طي بازه زماني  2015 تا 2021 پرداخته شد. نتايج به‌دست‌آمده در اين پژوهش با روش هارگريوز و ساماني كه به‌عنوان روش تجربي دقيق در منطقه است مورد مقايسه قرار گرفت. بررسي انحراف ميانگين مقادير برآورد شده از مقادير مشاهده شده در مقياس روزانه در هر دو مدل نشان داد كه الگوريتم PYSEBAL از اختلاف كمتري برخوردار بوده و در بيشتر مواقع به مقادير به‌دست‌آمده از روش تجربي نزديك تر بود درحالي‌كه در محصول WaPOR تقريباً در تمام طول بازه مورد بررسي با كم برآوردي نسبت به روش تجربي همراه بود. محصول WaPOR توانست تا حد مناسبي ميزان تغييرات تبخير تعرق فصلي را نمايش دهد اما از دقت مناسبي برخوردار نبود اين محصول در فصل بهار و تابستان تا حدود مناسبي دقت قابل‌قبول داشت اما در فصل پاييز و زمستان از ميزان دقت آن كاسته مي شود. نتايج نشان داد كه محصول WaPOR مي تواند امكان تعيين نياز آبي براي هر بازه زماني را فراهم آورد، بنابراين مي تواند نقش مهمي در مديريت منابع آب، تعيين آب مصرفي موردنياز ارائه دهد. الگوريتم PYSEBAL نتايج دقيق تري را نسبت به محصول WaPOR ارائه داد، به طوري كه مقدار ضريب همبستگي در الگوريتم  PYSEBAL و مدل WaPOR به ترتيب برابر با مقدار 1.51 و2.86 ميلي متر بر روز و مقدار ضريب همبستگي نيز به ترتيب با 0.87 و 0.64 همراه بود. بنابراين درصورتي‌كه مطالعات برآورد مقدار تبخير تعرق براي مساحت هاي بزرگ (همچون حوضه) و بازه‌هاي زماني بلندمدت مدنظر باشد استفاده از محصول WaPOR نيز با توجه به عدم وجود خلأ داده اي مي تواند نقش مناسبي در مديريت منابع آب و نياز آبي منطقه يا حوضه ارائه دهد.