تأثير آبياري تكميلي بر عملكرد، اجزاي عملكرد و كارايي مصرف آب دو رقم كلزا

آبياري تكميلي به‌عنوان يك ساز وكار سودمند اقتصادي در وضعيت محدوديت آب و افزايش كارايي مصرف آب، مطرح است. اين پژوهش با هدف تأثير آبياري تكميلي بر عملكــرد، اجزاي عملكرد و كارايي مصرف آب كلزا، به‌صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در ايستگاه تحقيقات كشاورزي گچساران در دو سال 96 1395 و 97 1396 اجراء شد. رژيم‌هاي آبياري در چهار سطح (بدون آبياري (I1)، آبياري تكميلي در مرحله گلدهي (I2)، آبياري تكميلي در مرحله پرشدن دانه (I3)، آبياري تكميلي در مرحله گلدهي + پرشدن دانه (I4)،) در كرت اصلي، ارقام هايولا و شيرالي در كرت‌هاي فرعي اعمال شد. صفات مورد بررسي شامل تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، عملكرد زيستي، عملكرد دانه، شاخص برداشت عملكرد روغن و كارايي مصرف آب بودند. نتايج تجزيه آماري (ANOVA) نشان داد با آبياري تكميلي تعداد غلاف در بوته از 88 در شرايط ديم به 120 با دو بار آبياري تكميلي رسيد كه معادل36 درصد افزايش داشت. آبياري تكميلي شاخص برداشت را از 24.1 به 27.9درصد افزايش داد كه معادل 12.4 درصد افزايش بود. با آبياري تكميلي عملكرد دانه و عملكرد بيولوژيك افزايش يافت بهﻃﻮري ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ عملكرد دانه از 782 در شرايط ديم به 2378 با دو بار آبياري تكميلي و عملكرد بيولوژيك از 3228 به 8350 كيلوگرم در هكتار رسيد. بالاترين كارايي مصرف آب (0.73 كيلوگرم در متر مكعب) از تيمار I4 و كم‌ترين آن (0.39 كيلوگرم در متر مكعب) از تيمار I1، به‌دست آمد. در مجموع نتايج نشان داد آبياري تكميلي عملكرد دانه، شاخص برداشت، عملكرد روغن و كارايي مصرف آب را به‌ترتيب 83، 12، 7 و 23 درصد افزايش داد. در صورت كشت كلزا در شرايط ديم با انجام آبياري تكميلي در دو مرحله گلدهي و پرشدن دانه مي‌توان به عملكرد بالايي دست يافت.