بررسي تاثير نوع و زمان افزودن اصلاح كننده آلي ( پوسته برنج) و معدني ( زئوليت) بر برخي از ويژگي هاي خاك

اگرچه استفاده از كود در خاك‌هاي فقير جهت افزايش حاصلخيزي خاك و رشد بهينه گياهان امري ضروري است، اما در سال‌هاي اخير استفاده بي رويه از كودهاي شيميايي باعث آسيب‌هاي زيست محيطي فراواني شده است. به همين جهت تحقيق حاضر با هدف بررسي اثر دو نوع ماده اصلاح‌كننده آلي (پوسته برنج) و معدني (زئوليت كلينوپتيلوليت) بر برخي ويژگي‌هاي خاك در سال 1399 در گلخانـه دانشـكده كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه لرستان اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل اصلاح كننده هاي آلي با سه سطح (يك، سه و پنج درصد وزني)، معدني با سه سطح (سه، پنج و ده درصد وزني) و تيمار شاهد و سه زمان مختلف انكوباسيون (30 (شاهد)، 60 و 90 روز) بودند. قبل از شروع سه زمان مذكور، يك ماه انكوباسيون براي به تعادل رسيدن مواد اصلاحي و خاك نيز اعمال شد. نتايج نشان داد كه كاربرد هر دو اصلاح‌كننده باعث افزايش معني‌دار ميانگين وزني قطر خاكدانه‌ها، تخلخل، رطوبت وزني، هدايت الكتريكي، اسيديته، نيتروژن كل، نسبت كربن به نيتروژن و تنفس ميكروبي نسبت به شاهد شد. تيمار 5 درصد وزني پوسته برنج باعث افزايش معني‌دار ميانگين وزني قطر خاكدانه‌ها (26.7 درصد) نسبت به شاهد شد، اما اثر كاهشي روي جرم مخصوص ظاهري و آب‌گريزي نسبت به تيمار شاهد نشان داد. آب‌گريزي تيمار 10 درصد وزني زئوليت و 3 درصد وزني پوسته برنج حدود 37.8 درصد نسبت به شاهد كاهش يافت. با گذشت زمان ميزان جرم مخصوص ظاهري، تخلخل، هدايت الكتريكي، كربن آلي، نيتروژن كل و تنفس ميكروبي روند كاهشي داشت، اما زمان بر اسيديته و نسبت كربن به نيتروژن خاك اثر افزايشي داشت. نسبت كربن به نيتروژن در دوره انكوباسيون 60 و 90 روز نسبت به شاهد، به ترتيب به ميزان 7.04 و 17.32 درصد افزايش معني‌دار داشته است. نتايج آناليز داده‌ها نشان داد كه تاثير زمان بر آب‌گريزي، ميانگين وزني قطر خاكدانه‌ها و رطوبت وزني معني‌دار نگرديد.