تحليل محدوديت‎هاي اراضي و تعيين درجه تناسب آن‌ها براي كشت غلات در اراضي تحت كشت آبي كشور

طبقه ‎بندي تناسب اراضي يك روش مديريتي مفيد براي اطمينان از استفاده برنامه ‎ريزي شده و پايدار اراضي كشاورزي با توجه به پتانسيل‎هايشان است. بنابراين اراضي دشت‎هاي آبي كشور طي سالهاي 1395تا1400براي گندم، جو، ذرت‎ دانه ‎اي، برنج و تريتيكاله مورد ارزيابي تناسب اراضي قرار گرفت. نتايج مشخص كرد كه براي كشت گندم، 1/4 ميليون هكتار ازاراضي در كلاس بسيارمناسب (S1)، 2/08 ميليون هكتار در كلاس تناسب متوسط(S2)، 1/4 ميليون هكتار در كلاس تناسب بحراني (S3)، اراضي به مساحت 524 هزار هكتار در كلاس نامناسب درحال حاضر(N1) و 503 هزار هكتار در كلاس نامناسب دائمي(N2) مي ‎باشند.در مورد جو، حدود 1/3 ميليون هكتار در كلاس S1، ۲.۲ ميليون هكتار در كلاس S2 و اراضي كلاس S3 به مساحت 1/3 ميليون هكتار، حدود 501 هزار هكتار در كلاس N1 و 489 هزار هكتار در كلاس N2، قرار گرفته است. حدود 39 هزار هكتار براي ذرت دانه ‎اي در كلاس S1، م1/1ميليون هكتار در كلاسS2، اراضي كلاسS3 به مساحت 1/6 ميليون هكتار، 853 هزار هكتار در كلاس N1 و 999 هزار هكتار در كلاس N2 قرار گرفته ‎اند. براي كشت برنج، 310 هزار هكتار در كلاس S2، اراضي كلاس S3 به مساحت 5/1 ميليون هكتار، 877 هزار هكتار در كلاس N1 و 949 هزار هكتار در كلاس نامناسب N2 قرار دارند. اراضي به وسعت 127 هزار هكتار براي تريتيكاله در كلاس S1، حدود 549 هزار هكتار در كلاس S2، اراضي كلاس S3 به مساحت 325 هزار هكتار، حدود 97 هزار هكتار در كلاس N1 و 83 هزار هكتار در كلاس N2 قرار گرفته است. تجزيه و تحليل آماري داده‎ ها نشان داد كه تفكيك كلاس‎هاي تناسب اراضي براي همه محصولات داراي دقت قابل قبول مي‎باشد. عمده ‎ترين مشخصه ‎هاي محدودكننده؛ بافت، شوري/قليائيت، شيب، زهكشي و در برخي مناطق مشخصه‎ هاي اقليمي مي‎باشد. با توجه به متمايز شدن اراضي مناسب از نامناسب، به كارگيري نتايج مي‎ تواند در جهت برنامه ‎ريزي درست براي بهره ‎برداري و توليد پايدار موثر باشد.