ارزيابي مدل CERES-Maize براي شبيه‌سازي گياه ذرت تحت سناريوهاي مختلف مديريت آبياري و كود نيتروژن

مدل‌سازي گياهي روشي ارزان، سريع و توانمند براي دستيابي به نتايج اثر عوامل مختلف بر رشد گياهان زراعي است. از اين رو، مدل‌هاي گياهي مانند مدل CERES-Maize براي شبيه‌سازي عملكرد گياهان بسط داده شده است. با توجه به اينكه مقدار آب آبياري و كود نيتروژن دو عامل بسيار مهم براي بهبود عملكرد ذرت هستند؛ اطلاع از دقت و خطاي مدل CERES-Maize براي شبيه‌سازي عملكرد اين گياه زراعي تحت تيمارهاي اشاره شده اهميت دارد. از اين رو، تحقيق حاضر در مزرعه 500 هكتاري موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر در طول جغرافيايي 50.58 درجه شرقي و عرض جغرافيايي 35.56 انجام شد. در اين پژوهش دو رقم ذرت دبل كراس 370 و سينگل كراس 260 مورد مطالعه قرار گرفتند. در رقم دبل كراس 370، دو عامل مقدار آب آبياري در چهار سطح (W1: 120، W2: 100، WI3: 80 و W4: 60 درصد نياز آبي) و كود نيتروژن در چهار مقدار (N1: 100، N2: 80، N3:60 و N4: صفر درصد نياز نيتروژن خالص) و در رقم سينگل كراس 260 عامل سطوح كودي در چهار سطح (N1: 100، N2: 80، N3:60 و N4: 50 درصد نياز نيتروژن خالص) تحت مطالعه قرار گرفتند. نتايج براي هر دو رقم نشان داد كه مدل CERES-Maize دچار خطاي كم‌برآوردي (0 ≥ MBE) شد. خطاي اين مدل براي شبيه‌سازي عملكرد رقم دبل كراس 370 برابر با 1.24 تن در هكتار و براي رقم سينگل كراس 260 برابر با 0.44 تن در هكتار بود. دقت مدل CERES-Maize براي شبيه‌سازي اين دو رقم به ترتيب در دسته‌ي خوب (0.13 = NRMSE) و عالي (0.06 = NRMSE) قرار داشت. خطاي مدل CERES-Maize براي تيمارهاي آبي در رقم دبل كراس 370 بين 1.65-0.89 تن در هكتار و براي تيمارهاي كودي در اين رقم بين 1.9-0.43 تن در هكتار بود. در حالي كه تفاوتي بين خطاي مدل در دو حالت تقسيط كود مشاهده نشد. بنابراين، مدل نسبت به تقسيط كود حساسيتي نداشت در حالي كه تغييرات آب آبياري و مقدار كود بر دقت آن اثر زيادي داشت. براساس كليه نتايج، مدل CERES-Maize براي شبيه‌سازي هر دو رقم ذرت پيشنهاد مي‌شود گرچه دقت آن در رقم سينگل كراس 260 بيشتر بود.