واكه‌هاي ساده‌ي لري خرم‌آبادي: يك بررسي صوت‌شناختي

پژوهش حاضر با هدف بررسي ويژگي‌هاي نظام واكه‌اي گويش لري خرم‌آبادي باتوجّه‌به تأثير جنسيت گويشوران ازمنظر آواشناسي صوت‌شناختي سازمان‌دهي شده است. دراين‌راستا، پارامترهاي صوت‌شناختي فركانس پايه، فركانس دو سازه‌ نخست، ديرش و شدت واكه‌هاي ساده گويش لري خرم‌آبادي براساسِ 10 گويشور (5 مرد، 5 زن) بررسي شدند. گويشوران 1620 نمونه آوايي حاوي واكه‌هاي /ɑ،y،ø،o،u،ə،a،e،ʏ،ɪ،i/ توليد كردند. براساس نتايج، كمترين ميزان فركانس پايه در واكه‌ /a/ و بيشترين مقدار در گروه مردان و زنان به‌ترتيب در واكه‌هاي /e/ و /ʏ/ مشاهده شده است. ازنظرِ افراشتگي واكه‌هاي /a/ و /i/ به‌ترتيب بازترين و بسته‌ترين واكه‌هاي اين گويش‌اند. واكه‌هاي /i/ و /o/ به‌ترتيب پيشين‌ترين و پسين‌ترين واكه‌هاي لري خرم‌آبادي هستند. بيشترين و كمترين ديرش به‌ترتيب در گروه مردان متعلق به واكه‌هاي /ø/ و /ʏ/ و در گروه زنان متعلق به واكه‌ها‌ي /ɑ/ و /ə/ است. بيشترين ميزان شدت در واكه‌هاي لري خرم‌آبادي براي واكه /e/ و كمترين شدت در گروه مردان در واكه /a/ و در گروه زنان در واكه /u/ گزارش شد. درمجموع، فركانس پايه، فركانس دو سازه نخست و ديرش واكه‌هاي لري خرم‌آبادي در زنان بيشتر از مردان است و در پارامتر شدت عكس اين موضوع صادق است.