بررسي نقش فرهنگ بوم‌شناختي در افزايش توانمندي حفاظت از محيط‌زيست جامعه روستايي (مطالعه موردي: روستاهاي استان مازندران)

مساله مسئوليت‌پذيري اجتماعي براي حفظ محيط‌زيست در تمام سطوح و اقشار جامعه، موضوعي است كه در بند 14 سياست كلي محيط‌زيست جمهوري اسلامي ايران به صراحت مورد تاكيد قرار گرفته است و روستاييان نيز به عنوان عمده استفاده‌كنندگان از منابع محيطي، مستثني از اين امر نيستند. هدف از انجام تحقيق، بررسي نقش فرهنگ بوم‌شناختي در افزايش توانمندي حفاظت از محيط‌زيست در جامعه روستايي است. روش تحقيق در پژوهش حاضر پيمايش است. با استفاده از روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چند مرحله‌اي30 روستا و حجم نمونه به تعداد 500 تعيين شدند. داده‌هاي مورد نياز تحقيق از طريق ابزار پرسشنامه جمع‌آوري شده است. طبق يافته‌ها، ميزان توانمندي جامعه روستايي در حفاظت از محيط‌زيست در سطح متوسط قرار داشت. تحليل رگرسيون حاكي از آن است كه آگاهي از شدت خطر و ارزش‌هاي محيط‌زيستي بيشترين تاثير را روي خرده مولفه‌هاي توانمندي حفاظت يعني خودكارآمدي و اثربخشي داشته‌اند. در حالي كه در خرده مولفه‌ي هزينه‌هاي اقدام علاوه براين دو متغير، باورهاي ديني نيز تاثير داشته است. مدل گام به گام در تحليل رگرسيون نشان داد كه در بين مؤلفه‌هاي فرهنگ بوم‌شناختي، آگاهي از شدت خطر بيشترين تاثير را روي توانمندي حفاظت جامعه روستايي داشته است. مدل سازي ساختاري نيز تاثير فرهنگ بوم‌شناختي بر توانمندي حفاظت از محيط‌زيست روستا را تاييد كرده است.