رابطهٔ بين ريسك‌هاي ساختاري و بازدهي موردانتظار صكوك

ﺻـﮑﻮك، اوراق ﺑﻬﺎدارﻣﺎﻟﯽ اﺳﻼﻣﯽ مبتني بر ﻗﻮاﻧﯿﻦ اﺳﻼﻣﯽ است و مهمترين تفاوت آن با اوراق ‌قرضه نوع و قرارداد دارايي‌پشتوانه‌ مبتني بر قوانين شريعت است. ريسك‌هاي ناشي از قوانين شريعت و دارايي‌پشتوانه‌ ريسك‌هاي مختص صكوك است كه ناشي از ساختار طراحي صكوك، ارزش فعلي جريانهاي‌نقد اوراق را تحت تاثير قرارمي‌دهند و عوامل ساختاري ريسك ناميده مي‌شوند. در اين مطالعه عوامل ساختاري به دو دسته‌ي ساختارمالي و ساختار دوره‌زماني تقسيم شده‎‌اند. بر اساس ساختارمالي، مطالعه براي دو دسته صكوك مبتني‌بردارايي و صكوك مبتني‌بربدهي انجام و بر اساس عامل دوره‌زماني، صكوك به دو دسته‌ي صفر تا 3 سال و 3 تا 5 سال در ايران تقسيم‌شده‌اند. با استفاده از مدل‌هاي تحليل عاملي و روش رگرسيون خطي، ارتباط عوامل ريسك‌ساختاري و بازده مورد انتظار براي صكوك منتشره و مبادله شده در بازار سرمايه از سال 1391 تا 1400 بررسي شده‌است. مطابق نتايج، عامل ساختاري دوره‌زماني معنادار است. همچنين ريسك عامل ساختارمالي معنا‌دار اما برخلاف انتظار، ريسك صكوك مبتني‌بر‌دارايي بيشتر از صكوك مبتني‌بر‌بدهي است. متوسط دوره عمرصكوك مبتني‌بر‌دارايي 3.8 سال و صكوك مبتني‌بر‌بدهي 3 سال است بنابراين به‌نظر مي‌رسد عامل ساختار مالي تحت تاثيرعامل ساختارزماني قرار‌گرفته، لذا معناداري عامل ساختاري‌ مالي متاثر از عامل ساختاري دوره‌زماني است.