تنوع‌بخشي درآمد و تاب‌آوري شبكهٔ بانكي كشور با رويكرد روش مؤلفهٔ اساسي

تأثيرات ويروس كرونا و نقش حمايت‌گرانهٔ بانك‌ در اقتصاد كشورها، خود دليلي محكم بر ضرورت و اهميت تاب‌آوري در نظام بانكي است. هدف اين پژوهش ايجاد شاخصي براي اندازه‌گيري تاب‌آوري بانك‌هاي ايران و بررسي تأثير تنوع‌بخشي درآمد و برخي از عوامل اقتصادي و بانكي در آن است. نمونهٔ انتخابي شامل بانك‌هاي ايران در سال‌هاي 1385 الي 1398 است. شش متغير از هر يك از زيرشاخه‌هاي كملز انتخاب و با روش آماري تحليل مؤلفهٔ اساسي، يك شاخص تركيبي براي اندازه‌گيري تاب‌آوري، طراحي و به روش گشتاور تعميم‌يافته، تأثير تنوع‌بخشي درآمد به‌عنوان متغير مستقل اصلي به‌صورت خطي و غير‌خطي در آن بررسي شده است. تنوع‌بخشي درآمد تأثير خطي مثبت و معنادار در تاب‌آوري داشته و رابطهٔ غيرخطي تنوع‌بخشي درآمدها با تاب‌آوري نيز به‌صورت U معكوس است. بين اندازه و ريسك بانك، نسبت تسهيلات به كل دارايي و رشد اقتصادي با تاب‌آوري رابطهٔ مثبت و معنادار و بين نسبت سپرده به كل دارايي، شاخص تمركز صنعت و تورم با تاب‌آوري رابطهٔ منفي و معنادار وجود دارد.